Trump yönetimi, Afrika kıtasındaki diplomatik ve kalkınma faaliyetlerinde kapsamlı bir daralmaya gidiyor. Sızdırılan bir başkanlık karar taslağına göre, Dışişleri Bakanlığı’nın Afrika’daki yapılanması küçültülecek, USAID programları ise büyük ölçüde sonlandırılacak.
Bu kararlar, ABD’nin Afrika’daki etkisini önemli ölçüde azaltırken, milyonlarca insanın sağlıktan eğitime kadar birçok alanda doğrudan olumsuz etkilenmesine yol açabilir.
KALKINMA YARDIMLARINDA SERT KESİNTİ
USAID aracılığıyla Afrika’ya her yıl milyarlarca dolar değerinde yardım sağlanıyor. 2023 yılı itibarıyla bu yardımın miktarı 7.6 milyar dolara ulaşmıştı. Ancak Trump yönetimi, ocak ayında bu yardımları 90 günlüğüne dondurdu. Bu süreçte özellikle Sahra Altı Afrika ülkelerinde sağlık, eğitim ve tarımsal kalkınma projeleri büyük zarar gördü.
Yardım kesintileri; AIDS tedavisi, sıtma ile mücadele, anne-çocuk sağlığı gibi kritik alanlarda ciddi düşüşlere neden oldu. ABD, yardımları yalnızca sınırlı sayıda “stratejik öneme sahip” ülkeye yönlendirmeyi planlıyor.
Kenya, Uganda ve Nijerya gibi ülkelerde yüz binlerce insanı etkileyen projeler askıya alındı ya da tamamen durduruldu.
BU YIL BİRÇOK AFRİKA ÜLKESİNE YARDIM GÖNDERİLMEDİ
ABD Dış Yardım Veri Portalı’na göre, bu yıl Ekvator Ginesi, Eritre, Gabon, Gine-Bissau, Morityus, Sao Tome ve Principe ile Seyşeller’e hiçbir yardım gönderilmedi. Buna karşılık, Yeşil Burun Adaları’na sadece 3 bin 844 dolar, Komorlar’a 113 bin 788 dolar ve Gambiya’ya 409 bin 280 dolar yardım ulaştı.
DİPLOMATİK TEMSİLCİLİKLER KAPATILIYOR
ABD, Afrika’da Çin’den sonra en fazla diplomatik temsilciliğe sahip ülke konumundaydı. Ancak Trump yönetimi, yeni yapılandırma kapsamında Eritre, Gambiya, Güney Sudan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Lesotho ve Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki büyükelçilikleri kapatmayı planlıyor.
Ayrıca Kamerun ve Güney Afrika’daki konsoloslukların da kapatılması gündemde. Bununla birlikte, Afrika İşleri Bürosu, Demokrasi, İnsan Hakları ve Çalışma Bürosu gibi birimlerin yanı sıra iklim, mülteciler, insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliğiyle ilgili birimlerin de lağvedilmesi hedefleniyor.
Bu adımlar, ABD’nin Afrika’daki diplomatik varlığını ciddi ölçüde azaltacak.
AFRİKA YENİ ÇÖZÜM YOLLARI ARIYOR
Afrika ülkeleri, ABD’nin geri çekilme politikasına karşı kendi kaynaklarıyla çözüm üretmeye çalışıyor. Örneğin Nijerya, sağlık yardımlarındaki açığı kapatmak için 200 milyon dolarlık bir bütçe ayırdı.
Ancak birçok Afrika ülkesi yolsuzluk, kötü yönetim ve kaynak yetersizliği nedeniyle bu tür girişimleri sürdürülebilir hale getirmekte zorlanıyor.
Uzmanlar, Afrika ülkelerinin bu süreçte kendi kaynaklarını daha etkin kullanması ve yeni uluslararası ortaklıklar kurması gerektiğini vurguluyor. Aksi takdirde, sağlık, eğitim ve kalkınma alanlarında yıllar içinde elde edilen kazanımların kaybedilmesi riski bulunduğu ifade ediliyor.