Tanzanya halkı bugün sandık başına gidiyor. Fakat iki büyük muhalefet partisinin adaylarının yarıştan men edilmesi, Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan’ın yeniden seçilmesini neredeyse kesin hale getirdi. Seçimlerde cumhurbaşkanının yanı sıra 400 sandalyeli parlamento üyeleri ile yarı özerk Zanzibar’daki devlet başkanı ve milletvekilleri de belirlenecek. Seçim yerel saatle 07.00’de başlayıp 16.00’da son bulacak. Sonuçlar ise üç gün içinde açıklanacak.
Tanzanya Seçim Komisyonu, nisan ayında ana muhalefet partisi CHADEMA’yı, seçim davranış kurallarını imzalamayı reddettiği gerekçesiyle yarış dışı bırakmıştı. Parti lideri Tundu Lissu, “vatana ihanet” suçlamasıyla yargılanıyor ve suçlamaları reddediyor.
Komisyon ayrıca, Başsavcılığın itirazı üzerine ikinci büyük muhalefet partisi ACT-Wazalendo’nun adayı Luhaga Mpina’yı da diskalifiye etti. Böylece Hassan’a karşı yalnızca küçük partilerden birkaç aday yarışabiliyor. Bu durum, seçim sürecinin adilliği ve rekabet ortamının zayıflığı konusunda ciddi tartışmalara yol açtı.
HASSAN EKONOMİK VAATLERLE İLERLİYOR
İktidardaki Chama Cha Mapinduzi (CCM) Partisi’nin adayı olan Samia Suluhu Hassan, seçim kampanyasını ekonomik büyüme ve altyapı yatırımları üzerine kurdu. Posterleri ülkenin dört bir yanındaki şehir ve köyleri süsleyen Hassan, karayolu ve demiryolu ağlarını genişletmekle, elektrik üretimini artırmakla ve istihdam sağlamakla övünüyor. Ayrıca önümüzdeki dönemde öğretmen alımlarını artıracağına dair bir söz vererek seçim kampanyasını tamamladı.
Hassan, 2021’de göreve geldiğinde, görev başında hayatını kaybeden selefi John Magufuli döneminde uygulanan baskıcı politikaları yumuşatmış, muhalefet üzerindeki sansürü kısmen hafifletmişti. Ama insan hakları örgütleri, son iki yılda yeniden artan baskılardan endişeli.
İNSAN HAKLARI İHLALİ VE KAÇIRILMA OLAYLARI
Uluslararası Af Örgütü ve diğer insan hakları kuruluşları, Tanzanya hükümetini muhalifleri susturmak ve keyfi tutuklamalar yapmakla suçladı. Son aylarda bazı muhalif isimlerin kimliği belirsiz kişilerce kaçırıldığı belirtildi. Ailesinin açıklamasına göre, eski Küba büyükelçisi ve hükümet eleştirmeni bir isim bu ay başında evinden zorla alındı. Polis olayla ilgili soruşturma başlattığını duyurdu ancak sonuç henüz paylaşılmadı.
Cumhurbaşkanı Hassan, insan haklarına saygılı bir yönetim sürdürme sözü vermiş ve geçen yıl bu tür iddialarla ilgili resmî bir soruşturma emri vermişti. Fakat kamuoyuna açıklanan net bir sonuç veya gelişme bulunmuyor.
HÜKÜMETTEN SAVUNMA
Tanzanya hükümet sözcüsü Gerson Msigwa, Uluslararası Af Örgütü’nün suçlamalarını reddetti. Msigwa, örgütün açıklamadan önce hükümetten yanıt istemediğini iddia etti ancak Af Örgütü, bu bilginin doğru olmadığını belirtti.
Msigwa:
“Tanzanya’nın keyfi tutuklamalara veya zorla kaybolmalara göz yuman bir ülke olarak gösterilmesi, mevcut yasal güvencelerle bağdaşmıyor.” dedi.
REKABETTEN YOKSUN BİR SEÇİM
Bağımsız gözlemciler, bu seçimlerin rekabetten yoksun ve önceden belirlenmiş bir sonuçla geçeceğini öngörüyor. CCM, 1977’deki kuruluşundan bu yana Tanzanya siyasetinde egemen konumunu koruyor.
ABD merkezli kriz izleme kuruluşu ACLED, CCM’nin “Güney Afrika’daki son hegemonik kurtuluş partisi” olarak iktidarını sürdürmeye kararlı olduğunu, Zimbabve, Namibya ve Güney Afrika’daki benzer partilerin yaşadığı baskılardan kaçındığını vurguladı.
Kaynak: Ajanslar