Sudan’daki silahlı gruplar Çarşamba günü, paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) devletle eşit tutulduğu herhangi bir siyasi çözüm çerçevesini reddettiklerini açıkladı.
Orduyla birlikte savaşan bir koalisyon olan Darfur’daki Silahlı Hareketler Ortak Gücü tarafından yapılan açıklamada, “Meşru devleti yasa dışı bir milisle eşitleyerek çarpık bir gerçeklik yaratan her türlü uzlaşıyı reddeden Sudan halkının iradesine sarsılmaz desteğimizi yineliyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Bu koalisyon, hükümetle 2020’de imzalanan Sudan Barış Anlaşması (Küba Anlaşması)’na taraf olan gruplardan oluşuyor. En öne çıkanlar, Adalet ve Eşitlik Hareketi lideri Cibril İbrahim ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri ile aynı zamanda Darfur Bölge Valisi olan Mini Arko Minavi.
Açıklamada, Sudan hükümeti ve ordusunun ülkenin meşru haklarını savunmadaki kararlılığı övülerek, “Açık dış destek alan HDK milisinin ölüm ve yıkım makinesine karşı sergiledikleri direniş”e dikkat çekildi.
Koalisyon, Sudan halkını “meşru devlet kurumlarını, orduyu ve müttefik silahlı hareketleri desteklemeye, ulusal seferberlik çabalarını tüm imkânlarla güçlendirmeye” çağırdı.
Güçler, ordunun yanında cephede kalacaklarını belirterek, “Milis tamamen yenilgiye uğratılıncaya ve ülke genelinde güvenlik ile istikrar yeniden sağlanıncaya kadar Sudan’ın birliği ve toprak bütünlüğünü savunmaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
HDK’YE ÜÇ AYLIK İNSANİ ATEŞKES ÖNERİSİ
Açıklama, ABD’nin Sudan hükümeti ile HDK’ye üç aylık bir insani ateşkes önerisinde bulunduğu bir dönemde geldi. Ancak taraflardan henüz resmi bir yanıt gelmedi.
Sudan hükümeti, HDK ile herhangi bir siyasi diyaloğa başlamadan önce bazı koşullar öne sürmüştü. Bunlar arasında, grubun işgal ettiği şehirlerden çekilmesi ve gelecekteki siyasi süreçlerden dışlanması yer alıyor.
Sudan’ın 18 eyaletinden HDK şu anda Darfur’un beş eyaletinin tamamını, yalnızca Kuzey Darfur’un bazı kısımları hariç, kontrol ediyor. Sudan ordusu ise ülkenin güney, kuzey, doğu ve merkez bölgelerindeki 13 eyaletin çoğunu, başkent Hartum dâhil, elinde tutuyor.
HDK, 26 Ekim’de Kuzey Darfur’un başkenti El-Feşir’i ele geçirerek bölgede stratejik üstünlük sağladı. Yerel ve uluslararası kuruluşlar, kentte sivillere yönelik katliamlar yaşandığını bildiriyor. Gözlemcilere göre, bu gelişme Sudan’ın coğrafi olarak kalıcı biçimde bölünmesi riskini artırıyor.
Sudan ordusu ile HDK arasında 15 Nisan 2023’te başlayan savaş, bölgesel ve uluslararası arabuluculuk çabalarına rağmen hâlâ sürüyor. Çatışmalar şimdiye kadar binlerce kişinin ölümüne ve milyonlarca sivilin yerinden edilmesine yol açtı.