Sudan’ın Güney Kordofan eyaletine bağlı Kadugli şehrinde Birleşmiş Milletler’e ait bir üsse düzenlenen insansız hava aracı saldırısında altı barış gücü askeri hayatını kaybetti. Sudan ordusu saldırıdan Hızlı Destek Kuvvetleri’ni (HDK) sorumlu tutarken, HDK suçlamaları reddetti. BM Genel Sekreteri saldırının savaş suçu sayılabileceği uyarısında bulundu; ABD’de ise Sudan’daki çatışmalar nedeniyle Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE) sert biçimde eleştirdi.
UNISFA ÜSSÜ HEDEF ALINDI
Birleşmiş Milletler Abyei Geçici Güvenlik Gücü’ne (UNISFA) ait lojistik üs, 13 Aralık Cumartesi günü insansız hava araçlarıyla hedef alındı. Güney Kordofan eyaletinin başkenti Kadugli’de gerçekleşen saldırıda, Bangladeş taburunda görev yapan altı BM askeri hayatını kaybetti, sekiz asker ise yaralandı.
Sudan Tribune’e konuşan bir görev kaynağı, saldırının ayrıntılarını şöyle aktardı:
“Üç insansız hava aracı bir lojistik kampını ve bir benzin istasyonunu hedef aldı. Altı Bangladeş vatandaşı hayatını kaybetti. Yaralılar arasında durumu kritik olanlar da var.”
Sudan Egemenlik Konseyi ve ordu yetkilileri, saldırının arkasında paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri’nin bulunduğunu savundu. Konsey açıklamasında saldırı, “uluslararası insancıl hukukun açık ihlali” olarak nitelendirildi. Açıklamada:
“Sudan hükümeti terörist HDK milislerini tamamen sorumlu tutmaktadır.” denilerek uluslararası topluma faillerin hesap vermesi çağrısı yapıldı.
HDK ise suçlamaları kesin bir dille reddetti. Grup tarafından yapılan açıklamada:
“Güçlerimiz bu yalanları kesinlikle reddediyor”. ifadeleri kullanıldı.
HDK’nın uluslararası misyonları koruma konusunda belgelenmiş bir geçmişe sahip olduğu savunuldu. Başbakan Kamil İdris de saldırıyı kınayarak HDK’yı “uluslararası normları ihlal eden terörist bir grup” olarak tanımladı.
BM’DEN SERT TEPKİ
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, saldırıya sert tepki gösterdi. Riyad’dan yapılan yazılı açıklamada, barış gücüne yönelik saldırıların kabul edilemez olduğu vurgulandı. Guterres açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Birleşmiş Milletler barış güçlerini hedef alan saldırılar, uluslararası hukuk uyarınca savaş suçu teşkil edebilir. Güney Kordofan’da bugün yapılan saldırı gibi eylemler asla haklı gösterilemez. Sorumlular hesap vermelidir.”
BM, yaralı askerlerin tahliye edilmeden önce gerekli tıbbi desteğin sağlandığını bildirdi. Saldırının ardından UNISFA, personeline bölgeden uzak durmaları yönünde uyarı yaptı ve acil güvenlik protokollerini devreye soktu.
KADUGLİ’DEKİ İNSANİ DURUM
Kadugli sakinleri, Abdelaziz el-Hilu liderliğindeki Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey’in (SPLM-N) kent çevresinde yoğun bombardıman gerçekleştirdiğini bildirdi. SPLM-N’nin, HDK ile ittifak halinde kenti aylardır kuşatma altında tuttuğu belirtiliyor.
Kaynaklar, UNISFA’ya ait yakıt deposu ve kampın imha edilmesinin, BM güçlerini Kadugli’den çekilmeye zorlayabileceğini ifade etti. Bu durumun, SPLM-N ve HDK güçlerinin bölgede ilerlemesinin önünü açabileceği kaydedildi.
HDK ve SPLM-N’nin ortak kuşatması nedeniyle Kadugli ve Dilling’e tedarik yolları kesilmiş, Kasım ayında Kadugli’de resmen kıtlık ilan edilmişti.
ABD KONGRESİNDEN BAE’YE ELEŞTİRİ
Saldırıların ardından Sudan’daki savaşın dış boyutu da Washington’da gündeme geldi. ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Afrika Alt Komitesi’nde düzenlenen “Kan Dökülmesini Durdurmak” başlıklı oturumda, milletvekilleri Birleşik Arap Emirlikleri’ni Sudan’daki çatışmaları körüklemekle suçladı. Komite Başkanı Chris Smith:
“Masum Sudanlı sivilleri öldüren silahların tedarikinde BAE’nin rolüne göz yumamayız.” dedi.
Smith, Sudan altınının BAE üzerinden yasa dışı yollarla ülke dışına çıkarıldığını ve bu gelirin HDK’nın “savaş makinesini” finanse ettiğini savundu. HDK’nın Yabancı Terör Örgütü olarak tanınması çağrısında bulundu.
BAE’nin Washington Büyükelçiliği ise suçlamaları reddetti. Büyükelçilik açıklamasında:
“BAE’nin HDK’ya veya herhangi bir savaşan tarafa destek sağladığına dair kanıtlanmış bir delil yoktur” denildi.
Açıklamada, ülkenin Sudan genelinde tam bir silah ambargosu çağrısı yaptığı ve BM Uzmanlar Paneli’nin Nisan 2025 tarihli raporuna atıfta bulunulduğu belirtildi.
SAVAŞIN BÜTÜN AĞIRLIĞI SİVİLLERİN ÜSTÜNDE
Sudan, Nisan 2023’ten bu yana Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile HDK arasındaki yıkıcı savaşla sarsılıyor. Çatışmalar, sivilleri, sağlık altyapısını ve uluslararası misyonları giderek daha fazla hedef alıyor. BM Genel Sekreteri Guterres, açıklamasının sonunda taraflara bir kez daha çağrıda bulundu:
“Savaşan taraflara kalıcı bir ateşkes ve Sudan halkının sahiplendiği kapsayıcı bir siyasi sürece geri dönmeleri çağrımı yineliyorum.”
Kaynak: Ajanslar