Sudan’da devam eden kanlı savaşta bir yeni cephe daha açıldı. Sudan, Mısır ve Libya sınırının kesiştiği yer olan El-Uveynat bölgesinde bir çatışma yaşandı. Sudan ordusu ve HDK arasında yaşanan çatışmanın ardından bölge HDK’nın kontrolüne geçti. Sudan ordusu ise El-Uveynat bölgesinden geri çekildiğini açıkladı. Ordudan yapılan açıklamada, bu çekilmenin, “saldırganları püskürtmek amacıyla yapılan askeri düzenlemeler” kapsamında gerçekleştiği belirtildi.
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), dün yaptığı açıklamada, El-Uveynat’ın kontrolünü ele geçirdiklerini duyurdu. Sudan ordusu ise bu saldırıya, emekli Libya Generali Halife Hafter’e bağlı güçlerin katıldığını iddia etti.
HARTUM’DAN AÇIKLAMA: ”BU BİR DIŞ MÜDAHALEDİR”
Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Hafter güçlerinin HDK ile doğrudan çatışmaya girmesinin Sudan’a yönelik bir dış müdahale olduğu belirtildi.
Dışişleri Bakanlığı, HDK’nin son dönemde peş peşe yaşadığı yenilgilerin ve kaybettiği mevzilerin ardından, Hafter güçlerinin çatışmalara doğrudan müdahil olmaya başladığını öne sürdü. Bu durumun uluslararası hukuk, BM Şartı ve tüm uluslararası norm ve anlaşmaların açık bir ihlali olduğu vurgulandı.
Diğer yandan Hafter’e bağlı güçler ise Sudan’daki çatışmalarla bir alakaları olmadığını belirtti. Yaptıkları açıklamada, Sudan ordusunun ve müttefiklerinin Hafter’in devriyelerine saldırdığını savunarak, kendi topraklarını her türlü saldırıya karşı korumaya hazır olduklarının söylediler.
HAFTER VE BAE BAĞLANTISI
Sudan’daki iç savaşta HDK’ya verilen dış destekler arasında, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile Halife Hafter kontrolündeki bölge arasındaki lojistik iş birliği dikkat çekiyor. Birleşmiş Milletler raporları ve bölge kaynaklarına göre, BAE, HDK’ya sağladığı silah, mühimmat ve insansız hava araçlarını çoğunlukla Libya üzerinden ulaştırıyor. Bu sevkiyatların, Halife Hafter’e bağlı milislerin kontrolündeki bölgelerden geçtiği, bazılarının “insani yardım” adı altında gerçekleştirildiği bildiriliyor. Sudan ordusu, bu hattın BAE tarafından finanse edilen gizli bir silah koridoruna dönüştüğünü ve Libya’nın bu sürecin merkezinde yer aldığını öne sürerken, her iki taraf da iddiaları reddediyor.
BAE’NİN HDK DESTEĞİ SAVAŞI UZATIYOR
Sudan’daki iç savaşın taraflarından HDK’yı uzun süredir silah, finansman ve lojistik destek sağladığı öne sürülen Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), çatışmaların bölgesel bir krize dönüşmesinde önemli bir dış aktör olarak görülüyor. Africa Defense Forum’a göre, bu destek yalnızca askeri değil; altın ticareti, araç temini ve propaganda faaliyetlerini de kapsıyor. Sudan ordusu, BAE’nin bu müdahalesinin, HDK’nın savaşın başlangıcında kazandığı üstünlüğün en önemli nedeni olduğunu savunuyor.
SUDAN, BAE’Yİ ‘’SALDIRGAN ÜLKE’’ İLAN ETTİ
Sudan yönetimi, Mart 2025’te Birleşik Arap Emirlikleri’ni (BAE), Batı Darfur’daki Masalit halkına yönelik saldırılarda Hızlı Destek Kuvvetleri’ne silah, finans ve siyasi destek sağladığı gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanı’na (UAD) şikâyet etti. Başvuruda, BAE’nin bu destekle soykırım suçuna ortak olduğu öne sürüldü. Bu adımı izleyen süreçte, Sudan hükümeti Mayıs 2025’te BAE ile diplomatik ilişkileri tamamen kesti ve Abu Dabi yönetimini “saldırgan devlet” ilan etti. Hartum yönetimi, BAE’nin Sudan’ın egemenliğini ihlal ettiğini, iç savaşı uzatarak devlet kurumlarını zayıflattığını ve sivillerin hedef alınmasına doğrudan katkı sunduğunu belirtiyor. BAE ise tüm suçlamaları reddediyor. Ancak hem bölgeden gelen veriler hem de uluslararası analizler, BAE’nin HDK üzerindeki etkisinin çatışmanın sonlanmasına engel olduğunu ortaya koyuyor
SUDAN’DAKİ SON DURUM
Birleşmiş Milletler ve yerel kaynaklara göre, Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında Nisan 2023’ten bu yana süren iç savaşta en az 20 bin kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 15 milyon kişi ise yerinden edildi. ABD merkezli bazı üniversitelerin araştırmalarına göre ise gerçek ölü sayısının 130 bini aşmış olabileceği belirtiliyor.
Sudan ordusu 2025’in başından itibaren HDK’nın hakimiyetindeki bölgeleri tek tek ele geçiriyor. HDK’nın sivillere yönelik saldırganlığı da her geçen gün şiddetleniyor.
LİBYA DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINDAN YAPILAN SON AÇIKLAMA
Libya Dışişleri Bakanlığı, Sudan Silahlı Kuvvetleri Sözcüsü tarafından yapılan ve Libya’ya ait silahlı bir grubun Sudan ordusunun sınır noktalarına saldırı düzenlediği yönündeki açıklamaları dikkatle takip ettiğini belirtti.
Bakanlık, ilgili güvenlik birimlerinden elde edilen bilgiler ışığında, söz konusu grubun Libya Savunma Bakanlığı’na bağlı olmadığını ve Libya Genelkurmay Başkanlığı’nın emriyle hareket etmediğini vurguladı. Libya makamları, bu tür iddiaları kesin bir dille reddederek, Libya’nın kardeş ülkelerin sınır güvenliğini tehdit edecek ya da Sudan’daki çatışmalara taraf olacak herhangi bir faaliyetin içinde yer almadığını ifade etti. Bu tür girişimlerin Libya halkının tutum ve değerleriyle bağdaşmadığına dikkat çekildi.
Açıklamada ayrıca, benzer vakalarda sorumluların yasal ve uluslararası düzeyde hesap vereceği kaydedildi.
Libya Dışişleri Bakanlığı, Sudan’ın toprak bütünlüğünü, güvenliğini ve istikrarını destekleme yönündeki tutumunu yineledi; akan kanın durdurulması ve kapsamlı bir barışa ulaşılması çağrısını yineleyerek, Sudan halkına huzur ve güvenin yeniden tesis edilmesini temenni etti.