Malavi’deki küçük bir köyde, yokluklar içinde büyüyen William Kamkwamba’nın yel değirmeniyle başlayan azim dolu hikâyesi, tüm dünyaya ilham oldu.
William Kamkwamba, 5 Ağustos 1987’de Güneydoğu Afrika ülkesi Malavi’de, Wimbe isimli küçük bir köyde dünyaya geldi. Yedi kardeşi, annesi ve babasıyla birlikte sade bir hayat süren Kamkwamba’nın babası geçimini mısır çiftçiliğiyle sağlıyordu.
Ancak 2001 yılında ülkeyi sarsan büyük bir kıtlık, bu basit hayatı altüst etti. Düzensiz yağışlar nedeniyle mısır üretimi düşmüş, 500 ila bin arasında insan açlıktan hayatını kaybetmişti. Kamkwamba’nın ailesi de bu felaketten etkilendi. Günde yalnızca bir öğün yemekle yaşam mücadelesi veriyorlardı. O yıl, ailesinin ekonomik durumu okul masraflarını karşılamaya yetmediği için William okuldan ayrılmak zorunda kaldı. O günleri şu sözlerle anlatıyor: “Neredeyse yok olacaktık.”
KÜTÜPHANEDE BULDUĞU BİR KİTAP HER ŞEYİ DEĞİŞTİRDİ
Eğitimden kopmuş olması, William’ı yıldırmak yerine daha da hırslandırdı. Bölgedeki bir kütüphanede bilim kitaplarıyla tanıştı. Hayatını değiştiren dönüm noktası, “Enerjiyi Kullanmak” adlı bir kitaba ulaşmasıyla geldi. Kitapta, rüzgâr enerjisiyle elektrik üreten bir cihazdan (dinamo) bahsediliyordu. Kamkwamba’nın ailesinin evinde elektrik yoktu ve gece aydınlanmak için kullanılan yağ lambaları maliyetliydi. Bu nedenle elektrik üretmeye karar verdi.
İngilizcesi zayıf olmasına rağmen, kitapta geçen teknik terimleri anlamaya çalıştı, parçaların adlarını öğrendi ve bir yel değirmeni inşa etmeye karar verdi.
HURDALIKTAN DOĞAN BİR MUCİZE
Yel değirmeni için gereken parçaları satın alma imkânı olmadığından, Kamkwamba hurdalıkları araştırdı. Kırık bir bisiklet, traktör pervanesi, eski borular ve bir dinamo buldu. Tüm bu parçaları bir araya getirerek birçok deneme yanılmadan sonra beş metrelik bir yel değirmeni inşa etti. Bu değirmen bir lambayı yakacak kadar elektrik üretiyordu.
Başarısıyla cesaretlenen genç mucit, yel değirmenini büyüttü ve tüm evi aydınlatabilecek enerjiyi sağlamayı başardı. Daha sonra üçüncü bir yel değirmeni kurarak bir su pompasını çalıştırmayı başardı. Bu pompa sayesinde kurak araziler sulanabiliyor, köyde daha verimli tarım yapılabiliyordu. Köy adeta yeniden can buldu.
KÖYÜN ÖTESİNE YAYILAN İLHAM VERİCİ BİR HİKÂYE
William Kamkwamba’nın başarısı kısa sürede çevre köylere yayıldı. Malavi basınında çıkan haberler sayesinde ülke genelinde tanınmaya başladı. Ardından dünya basını da bu ilginç hikâyeyi keşfetti.
2009 yılında, kendi hikâyesini anlattığı “Rüzgârı Dizginleyen Çocuk” (The Boy Who Harnessed the Wind) adlı kitabı yayımlandı. Kitap, milyonlarca okura ulaştı.
BEYAZ PERDEYE UZANAN BİR YAŞAM ÖYKÜSÜ
William Kamkwamba’nın yaşamı 2019 yılında filme uyarlandı. Aynı adı taşıyan “The Boy Who Harnessed the Wind” filmi, özellikle Afrika’daki çocukların eğitim ve bilimle neler başarabileceğini göstermesi açısından büyük yankı uyandırdı.
Bugün William Kamkwamba, dünyanın çeşitli bölgelerinde temiz su, güneş enerjisi ve sürdürülebilir aydınlatma üzerine projeler yürütüyor.
Her şeyini kaybetmişken bile bilimden ve meraktan vazgeçmeyen William Kamkwamba, hikâyesini anlatırken şu sözlerle bitiriyor: “Ne olursa olsun, asla pes etmeyin.”