Burkina Faso hükümeti, Rusya ile iş birliği içinde nükleer bilim alanında eğitim görecek öğrenciler için burs programı başlattı. Program, Rusya’nın önde gelen nükleer enerji şirketi Rosatom’un desteğiyle hayata geçiriliyor.
Burkina Faso Yükseköğretim Bakanlığı tarafından 14 Şubat 2024 tarihinde duyurulan program kapsamında, başarılı öğrenciler Rusya’da nükleer bilim eğitimi alacak. İlk bursiyerlerin eğitimine gelecek akademik yılda başlanması planlanıyor.
Burs başvuruları bugün itibarıyla alınmaya başlandı. Programa, matematik ve fizik derslerinde yüksek başarı gösteren lise mezunları başvurabilecek. Adayların 23 yaşını aşmamış olması gerekiyor.
SAHRA ALTI AFRİKA’DA NÜKLEER ENERJİ PLANLARI
Sahra Altı Afrika’da sadece Güney Afrika Cumhuriyeti’nde aktif nükleer enerji santrali bulunurken Uganda, Gana, Nijerya, Sudan, Ruanda, Kenya ve Zambiya da 2030-2037 yıllarında nükleer enerjiye sahip olmayı planlıyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) Nükleer Enerji Dairesi Başkanı ve Genel Müdür Yardımcısı Mihail Çudakov, “Afrika enerjiye aç ve nükleer enerji giderek daha fazla sayıda ülke için cevabın bir parçası olabilir” diyor.
NÜKLEER ENERJİYİ DÜŞÜNEN AFRİKA ÜLKELERİ
Şu anda nükleer enerjiyi düşünen yaklaşık 30 ülkenin üçte biri Afrika’da. Mısır, Gana, Kenya, Fas, Nijer, Nijerya ve Sudan, nükleer programa başlamaya hazır olup olmadıklarını değerlendirmek için IAEA ile zaten görüştü. Cezayir, Tunus, Uganda ve Zambiya da nükleer enerji olasılığını düşünüyor.
Afrika’da şu an aktif nükleer enerji santrali sadece Güney Afrika’da bulunuyor. Koeberg Nükleer Santrali, ülkenin elektrik üretiminin yaklaşık %5’ini sağlıyor.
Mısır da El Dabaa Nükleer Güç Santrali’nin inşası sürüyor. Bu tesis, VVER-1200 reaktörlü dört üniteden oluşacak ve Afrika’da yapım aşamasındaki tek nükleer enerji santrali olma özelliğini taşıyor.
Uganda, Rusya ve Güney Kore ile iş birliği yaparak toplam 15.000 megavat kapasiteli iki nükleer santral kurmayı planlıyor. Bu projeler, ülkenin enerji güvenliğini artırmayı hedefliyor.
Gana, 1994’ten beri araştırma amaçlı kullanılan bir nükleer reaktöre sahip. 2022’de hükümet, 1 gigavatlık bir nükleer santral inşası planını onayladı ve 2024-2026 yılları arasında uluslararası tedarikçilerle sözleşme imzalamayı hedefliyor.
RUSYA VE TÜRKİYE ÖRNEK TEŞKİL EDİYOR
Rusya, Afrika’daki nükleer enerji projelerinde aktif bir rol oynuyor. Rosatom, Burundi ve Zimbabve gibi ülkelerle nükleer enerjinin barışçıl kullanımı konusunda anlaşmalar imzaladı. Ayrıca, Etiyopya ile nükleer enerji iş birliğini geliştirmek için bir yol haritası oluşturuldu.
Türkiye’nin Akkuyu Nükleer Enerji Santrali projesi, nükleer enerjiye yönelmek isteyen Afrika ülkeleri için örnek teşkil ediyor. Uzmanlar, Türkiye’nin deneyimlerinin Afrika ülkeleri için faydalı olabileceğini belirtiyor.