Nijerya, 2025’in ilk haftasında Lassa ateşi nedeniyle 54 yeni vaka ve 10 ölüm kaydetti. Nijerya Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (NCDC) son raporuna göre, bu vakalar 30 Aralık 2024 ile 5 Ocak 2025 tarihleri arasında gerçekleşti. Yeni doğrulanmış vakalar, 2024’ün 52. haftasında bildirilen 70 vakadan hafif bir düşüşü yansıtıyor.
Yeni vakalarda düşüş görülmesine rağmen, şüpheli Lassa ateşi vakalarının sayısı geçen yılın aynı dönemine kıyasla artış gösterdi. Mevcut vaka ölüm oranı (CFR) %18,5 seviyesinde, bu oran 2024’ün ilk haftasındaki %11,3 CFR’ye göre kayda değer bir artış göstererek devam eden salgının ciddiyetini ortaya koyuyor.
Coğrafi Dağılım ve Demografi
NCDC’nin raporunda, Ondo, Bauchi, Edo, Taraba, Ebonyi ve Kogi olmak üzere altı eyaletin Lassa ateşi vakalarını doğruladığı belirtildi. Yeni enfeksiyonların büyük kısmı Ondo, Edo ve Bauchi eyaletlerinde yoğunlaşmış durumda. Bu üç eyalet, tüm doğrulanmış vakaların %78’ini oluşturuyor. Özellikle Ondo, toplam vakaların %35’ini kaydederken, Edo %28 ve Bauchi %15 oranında vaka bildirdi.
Rapora göre, bildirilen dönemde hiçbir sağlık çalışanı enfekte olmadı ve bu durum, tıbbi tesislerdeki güvenlik protokollerinin iyileştiğini gösteriyor. Hastalıktan etkilenenlerin çoğu 20-31 yaş arasındaki kişilerden oluşuyor ve bu durum genç yetişkinlerin özellikle savunmasız olduğunu ortaya koyuyor.
2024’te Lassa Ateşi: Vakalarda Büyük Artış
2024 yılı, yaklaşık 10.000 şüpheli vaka ve 28 eyalette 1.100’den fazla doğrulanmış enfeksiyon ile Lassa ateşi vakalarında dramatik bir artışa tanık oldu. Aynı yıl 191 ölüm kaydedildi ve bu durum, genellikle Nijerya’nın kurak sezonu olan Aralık-Nisan aylarında zirveye ulaşan hastalığın kalıcılığını ortaya koydu. Bu aylar, hastalığın taşıyıcısı olan farelerin evlere ve yiyeceklere sızmasıyla virüsün yayılması için ideal koşulları sağlıyor.
Salgının Kontrol Altına Alınmasında Süregelen Zorluklar
NCDC, salgınla mücadelede birçok zorluk yaşandığını vurguladı. Hastaların tıbbi yardıma geç başvurması, yüksek ölüm oranlarına katkıda bulunmaya devam ediyor. Ayrıca, tedavi maliyetleri önemli bir engel oluşturuyor; fakir bölgelerde yaşayan birçok kişi zamanında bakım alamıyor. Yüksek riskli topluluklarda yetersiz çevre temizliği, farelerin virüsü yayması için elverişli koşullar sağlıyor ve durumu daha da kötüleştiriyor.
Halk sağlığı yetkilileri, hastalıkla ilgili farkındalığın yüksek vaka yükü olan bölgelerde yetersiz olduğunu ve birçok insanın enfeksiyonu önleme veya erken belirtileri tanıma konusunda bilgi sahibi olmadığını belirtti.
Lassa Ateşini Anlamak
Lassa ateşi, enfekte fareler tarafından kirletilmiş yiyecekler veya ev eşyalarıyla doğrudan temas yoluyla insanlara bulaşan akut bir viral hemorajik hastalıktır. Ayrıca enfekte bireylerin vücut sıvıları yoluyla da bulaşabilir. Belirtileri arasında ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, halsizlik, mide bulantısı, kusma, ishal ve kas ağrıları yer alır. Şiddetli vakalarda, birden fazla vücut orifisinden kanama görülebilir.
Hastalık antiviral ilaçlarla tedavi edilebilir olsa da erken teşhis çok önemlidir. Tıp uzmanları, erken tıbbi müdahalenin ve iyileştirilmiş halk sağlığı önlemlerinin hastalığın yayılmasını azaltmak ve hayat kurtarmak için kritik olduğunu vurguluyor.