Mozambik Cumhurbaşkanı Daniel Chapo, Ekim 2024 başkanlık seçim sonuçlarına karşı muhalefet lideri Venâncio Mondlane’nin defalarca yaptığı halk gösterileri çağrılarını şiddetle kınadı. Chapo, bu çağrıların “diktatörlük” yolunda atılan adımlar olduğunu ve ülkenin demokratik sisteminde garanti altına alınan özgürlüklere doğrudan bir saldırı teşkil ettiğini belirtti.
MONDLANE’NİN YAPTIKLARI DEMOKRASİYE ZARAR VERİYOR
Cabo Delgado’da düzenlediği basın toplantısında Chapo, Mondlane’nin halkı tencere ve tavalarla çalmaya ve siyah kıyafetler giymeye çağırmasının sembolik bir direniş hareketi olduğunu eleştirdi. Frelimo partisinin temsilcisi olan Cumhurbaşkanı, bu tür hareketlerin halkı protestolar yapmaya zorlamak, demokratik ilkeleri zayıflatmak ve bireysel özgürlükleri ihlal etmek amacı taşıdığını savundu. Chapo, “Demokratik bir ülkede diktatörlük olamaz. İnsanlar her gün siyah kıyafet giymeye veya emirle protestolar yapmaya zorlanıyorsa, o artık özgürlük değil, diktatörlüktür.” şeklinde konuştu.
MUHALEFET LİDERİ SEÇİM SONUÇLARINI HİLELİ KABUL EDİYOR
Ekim ayında yapılan seçimlerden bu yana Mondlane, halkı resmi seçim sonuçlarına karşı protesto yapmaya çağırdı. Mondlane, seçim sonuçlarının yaygın hilelerle kirletildiğini iddia ederek, vatandaşların seçimdeki “doğruyu” geri getirmek için protestolar düzenlemelerini talep etti. Bu protestolar, araba kornaları çalmak, vuvuzela çalmak, düdükler çalmak ve diğer gürültü yapma eylemleriyle desteklendi. Muhalefet lideri, hükümeti seçim sürecini manipüle etmekle suçlarken, iktidar partisi bu suçlamaları şiddetle reddetti.
PROTESTOLAR ÜLKEDE GENİŞ KAPSAMLI BİR HUZURSUZLUĞA YOL AÇTI
Ekim ayından bu yana devam eden protestolar, Mozambik genelinde geniş çaplı huzursuzluklara yol açtı. Gösteriler azalmış olsa da, seçim sonuçları, artan yaşam maliyetleri ve diğer sosyo-ekonomik sorunlar nedeniyle çeşitli bölgelerde devam etmekte. Ancak protestolar, büyük kayıplar ve altyapıya önemli zararlar getirdi.
353 KİŞİ ÖLDÜ 3 BİN 500’DEN FAZLA KİŞİ YARALANDI
Plataforma Eleitoral Decide adlı STK’ya göre, protestoların başladığı Ekim ayından bu yana en az 353 kişi hayatını kaybetti, bunlardan 24’ü çocuk. Ayrıca, 3 bin 500’den fazla kişi de yaralandı. Hükümet, 80 kişinin ölümünü ve işletmeler, okullar ile sağlık merkezlerinde büyük zararlar olduğunu kabul etti.
CUMHURBAŞKANI ŞİDDETLİ PROTESTOLARA SON VERİLMESİNİ İSTEDİ
Chapo, “şiddetli, yasa dışı ve suç teşkil eden” protestoların son bulması çağrısını yineledi ve bu gösterilerin ülkenin ekonomisi ve sosyal yapısı üzerinde yarattığı yıkıcı etkiye dikkat çekti. Chapo, “Xai-Xai ve Inhambane gibi şehirlerde, protestocular tüccarları, anlamadıkları fiyatlarla satış yapmaya zorladılar ve bu daha fazla kaosa yol açtı. Bu demokrasi değil, diktatörlüktür.” dedi.
ÜLKE GELECEĞİ HAKKINDA KONUŞTU
Cumhurbaşkanı ayrıca Mozambik halkının vicdanına seslendi ve eylemlerinin uzun vadeli etkilerini düşünmeleri gerektiğini vurguladı. “Bir ülke, onu yok ederek inşa edemezsiniz. Okulları, sağlık merkezlerini ve yolları yakmak, ülkenin geleceğine zarar verir. Bu eylemler öz yıkım getiriyor.” diyerek halkı uyardı.
SİYASİ BÖLÜNMELER DERİNLEŞİYOR
Devam eden huzursuzluklar, Mozambik’te siyasi bir kaosa yol açarken, iktidar partisi ile muhalefet arasındaki bölünmeler derinleşiyor. Hükümet, seçim sonuçlarının meşru olduğunu savunurken, muhalefet tarafı, resmi sonuçları sahtekarlık olarak niteliyor ve iddia edilen usulsüzlükleri dile getiriyor. Protestolar sürerken, durum tehlikeli bir hale gelmiş durumda ve hükümet, barışı yeniden sağlamak ve halkın memnuniyetsizliğinin temel nedenlerini çözmek için artan baskılarla karşı karşıya.