Chagos Adaları’nın Mauritius’a iadesini öngören olası bir anlaşmanın, Hint Okyanusu takımadalarındaki ABD’nin stratejik askeri üssünü güvence altına alacağını, Mauritius Başbakanı Navin Ramgoolam Pazar günü açıkladı.
Jeopolitik değişimlere dair endişelere yanıt veren Ramgoolam, Mauritius’un Çin ile yakınlaşabileceği iddialarını reddederek ülkesinin Hindistan ile olan sıkı ilişkilerini vurguladı. “ABD’de, Çin’e yakın olduğumuz yönünde tamamen asılsız bir dezenformasyon kampanyası var,” dedi. Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın bu anlaşmanın Diego Garcia’daki üssü güvence altına aldığını kabul etmesi gerektiğini ifade etti.
Anlaşma Detayları
Mauritius ve Birleşik Krallık, Ekim 2024’te, Chagos Adaları üzerindeki egemenliğin Mauritius’a devredilmesi konusunda bir anlaşmaya vardı. Bu anlaşma, Chagos Adaları’nın en büyüğü olan Diego Garcia’daki Birleşik Krallık-ABD askeri üssünün faaliyet göstermeye devam etmesini öngörüyor.
Diego Garcia, ABD’nin askeri operasyonları için kilit bir merkez olarak hizmet veriyor. Ada, Afganistan ve Irak savaşları sırasında uzun menzilli bombardıman uçakları ve deniz araçlarını barındırdı. Üs, Britanya’nın adayı ABD’ye kiralamasının ardından kuruldu ve bu süreçte binlerce Chagos adalısı yerinden edildi. Bu durum, tazminat taleplerine yönelik süregelen hukuki mücadelelere yol açtı.
Yeniden Müzakereler ve ABD’nin Endişeleri
Kasım ayında göreve başlayan Ramgoolam yönetimi, müzakereleri yeniden başlatarak daha fazla mali tazminat ve önerilen 99 yıllık kira sözleşmesinde değişiklikler talep etti. Mevcut anlaşma, yıllık 90 milyon pound (110 milyon dolar) ödeme öngörüyor.
Anlaşma, aralarında Trump’ın dışişleri bakanı adayı Marco Rubio’nun da bulunduğu bazı ABD yetkililerinden eleştiri aldı. Rubio, anlaşmanın “ulusal güvenlik için ciddi bir tehdit” oluşturduğunu ifade etti.
Birleşik Krallık hükümeti, Başbakan Keir Starmer liderliğinde, anlaşmanın ABD çıkarlarıyla uyumlu olmasını sağlamak için yeni ABD yönetimiyle istişare edeceğini açıkladı. Bir sözcü, “Birleşik Krallık’ın ulusal güvenliğini koruyan bir anlaşmayı kabul edeceğiz,” dedi.
Anlaşmayı sürdürürken Mauritius, Chagos Adaları üzerindeki tam egemenliği elde etme yönündeki nihai hedefini koruyor. ABD’nin anlaşmaya destek vermemesi durumunda, Ramgoolam, Mauritius’un bölge üzerindeki tam kontrolü elde etmek için mücadelesine devam edeceğini belirtti.