Uganda’nın önde gelen devlet üniversitesi Makerere, 2019 yılında Uganda hükümeti tarafından başlatılan kapsamlı eğitim reformları doğrultusunda, ilkokul öğretmenleri için lisans programları başlatma planlarını hızlandırıyor.
ULUSAL ÖĞRETMEN POLİTİKASI’NA YANIT
Bu adım, Uganda’nın Ulusal Öğretmen Politikası’na doğrudan bir yanıt olarak atılmakta olup, bu politika tüm öğretmenlerin (anaokulu seviyesinden ortaöğretime kadar) en az bir lisans diplomasına sahip olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu politika, öğretmenlerin mesleğe girerken yalnızca sertifika veya diplomalarla işe başlayabileceği uzun yıllardır süregelen sistemi sonlandırarak, ülkede öğretmen eğitimi konusunda önemli bir değişim yaratmaktadır.
YENİ LİSANS PROGRAMI İÇİN HAZIRLIKLAR TAMAMLANMAK ÜZERE
Makerere Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Dr. Mathias Mulumba Bwanika, yeni program için hazırlıkların sona yaklaştığını belirterek, “İlköğretim lisans programının son geliştirme aşamalarındayız,” dedi. “İç değerlendirmeden sonra, programı Yükseköğretim Ulusal Konseyi’ne onay için sunacağız.”
İLKÖĞRETİM BÖLÜMÜ KURULUYOR
Bu değişim sürecine hazırlık olarak, Makerere Senatosu, yeni programı denetlemek için bir İlköğretim Bölümü kurmayı onayladı. Bu, 2023 yılında ulusal politika doğrultusunda başlatılan Erken Çocukluk Gelişimi ve Bakımı Lisans Programı ile paralel olarak gelişen bir adım oldu.
ULUSAL ÖĞRETMEN POLİTİKASI VE EĞİTİMDEKİ DEĞİŞİM
Uganda hükümeti, Ulusal Öğretmen Politikasını, öğretmenlerin mesleki yeterliliklerini artırmak ve ülke genelinde eğitim standartlarını iyileştirmek amacıyla hayata geçirmiştir. Önceden, Uganda’daki ilkokul ve anaokulu öğretmenlerinin çoğu, yükseköğretim sonrası sertifikalarla mesleğe başlamış ve zamanla diplomaya geçmişti. Ancak, düşük seviyedeki bu nitelikler kaldırılınca, üniversiteler, yeni katılımcılar için bu boşluğu doldurmak zorunda kaldı.
ÖĞRETMENLİK YASASI VE STAJ ZORUNLULUĞU
Öğretmenlik Yasası, Ulusal Öğretmen Politikasına yasal dayanak sağlamak amacıyla hazırlandı, ancak Uganda Parlamento’sunda hala onaylanmayı bekliyor. Yasa tasarısı, öğretmenlerin eğitim süreleri ve program yapısı hakkında tartışmalar nedeniyle ilerleme kaydedemedi.
Yasanın tartışmalı maddelerinden biri, öğretmen mezunları için zorunlu bir yıllık staj içermektedir. Yeni model, dört yıllık bir akademik programın ardından 12 aylık okulda görev yapmayı öngörüyor; bu, mevcut 8–12 haftalık okul pratiği süresinin önemli ölçüde uzatılması anlamına geliyor.
PARLAMENTODAKİ ANLAŞMAZLIKLAR VE UYGULAMA ZORLUKLARI
Ancak, bu yılın başlarında bir parlamento komite raporu, staj maddesinin kaldırılmasını önerdi ve lojistik ile mali endişelere dikkat çekti. Kabine, lisans gerekliliğine onay verirken, Uganda milletvekilleri bu reformun uygulanması konusunda hala anlaşmazlık içindeler.
Bu arada, yeni kurulan Uganda Ulusal Öğretmen Eğitimi Enstitüsü (UNITE), kendi ilkokul öğretmenliği lisans programlarını geliştirip onay aldı. Bu enstitü, yeni ulusal çerçeve altında öğretmen eğitimini desteklemek amacıyla kuruldu ve şu anda ilk öğrencilerini kabul etmeye hazırlanıyor.
UGANDA’NIN GELECEĞİ İÇİN NİTELİKLİ ÖĞRETMENLER YETİŞTİRİLİYOR
Uganda, eğitim sistemini yeniden şekillendirirken, Makerere Üniversitesi ve UNITE gibi kurumlar, ülkenin gelecekteki nitelikli öğretmen kadrosunu oluşturacak reformların hayata geçirilmesinde merkezi bir rol oynamaktadır.