Madagaskar Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina, ülkede haftalardır süren elektrik ve su kesintileri nedeniyle artan protestoların ardından hükümeti feshetti. Rajoelina, krizi yatıştırma umuduyla pazartesi günü General Ruphin Fortunat Zafisambo’yu ülkenin yeni başbakanı olarak atadı. Rajoelina’nın bu kararı, başkent Antananarivo başta olmak üzere ülke genelinde yayılan gençlik protestolarının önüne geçmek için verdiği belirtiliyor. Yeni başbakan Zafisambo’nun, ordu içindeki disiplini ve kriz dönemlerinde gösterdiği üstün başarılarıyla tanınıyor.
GENÇLERİ ”DARBE GİRİŞİMİ” YAPMAKLA SUÇLADI
51 yaşındaki Cumhurbaşkanı Rajoelina, sosyal medya üzerinden yaptığı canlı yayında protestoları “darbe girişimi” olarak nitelendirerek şu sözlere yer verdi:
“Bu hareket, bazı ülkeler ve kurumlar tarafından finanse ediliyor. Amaç, seçimle değil çıkar uğruna beni devirmek.”
Rajoelina, sorunların diyalogla çözülebileceğini savunsa da bu çağrı, öfkeli gençleri ikna etmedi. 18 yaşındaki bir gösterici:
“Bize robot dedi, siber saldırgan dedi. Biz sadece sesimizi duyurmak istiyoruz.” diyerek tepkisini dile getirdi.
25 Eylül’de başlayan protestolar ülkenin büyük bir kısmına yayıldı. Gençler başlangıçta hükümetin feshedilmesini talep ederken şimdi Cumhurbaşkanı ve Anayasa mahkemesininde feshini talep ediyor. Gençler adalet, hizmet ve daha iyi bir gelecek için protestolarını sürdüreceklerini belirtiyor.
BÜYÜYEN EKONOMİK KRİZ
Madagaskar, zengin doğal kaynaklara ve değerli madenlere sahip olmasına rağmen, dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alıyor. Dünya Bankası verilerine göre, kişi başına düşen yıllık gelir 2024’te yalnızca 545 dolar oldu. Ülke, 1960’taki bağımsızlığından bu yana reel olarak gelirinin yüzde 45’ini kaybetti.
Uzmanlar, bu durumun temel nedenini “ülke kaynaklarını kontrol eden küçük bir elit grup” ve kamu kurumlarındaki kronik yolsuzluk olarak gösteriyor.
GÖSTERİLER DEVAM EDECEK
25 Eylül’de başlayan protestolar kısa sürede ülkenin büyük bölümüne yayıldı. Başkent Antananarivo’da başlayan gösteriler, Toamasina, Fianarantsoa ve Mahajanga gibi önemli şehirlerde de kitlesel katılımlarla büyüdü. Gençlerin öncülüğünde örgütlenen hareket, başlangıçta su ve elektrik kesintileri nedeniyle hükümetin istifasını talep ediyordu. Ancak Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina’nın hükümeti feshetmesine rağmen tepkiler dinmedi.
Bugün göstericiler yalnızca hükümetin değil, Cumhurbaşkanı Rajoelina’nın, Anayasa Mahkemesi üyelerinin ve seçim komisyonunun da görevden alınmasını istiyor. Hareketin sözcüleri, protestoların amacının “adalet, şeffaflık, temel hizmetlere erişim ve daha adil bir gelecek” olduğunu vurguluyor.
Sosyal medyada örgütlenen “Gen Z Madagascar” hareketi, protestoların barışçıl süreceğini ve gençlerin taleplerini duyurmakta kararlı olduklarını açıkladı.