Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin eski Cumhurbaşkanı Joseph Kabila, 2023’ten beri yurt dışında bulunmasının ardından kamuoyunda ilk kez Goma kentinde görüntülendi. Goma, şu anda Ruanda destekli M23 isyancılarının kontrolünde bulunan ve bölgedeki en önemli gerilim merkezlerinden biri olarak biliniyor.
Kabila, bölgedeki barış çabaları kapsamında dini liderlerle kapalı kapılar ardında bir araya geldi. Görüşmenin amacı, bölgedeki güvenlik sorunlarını ele almak olarak açıklandı. Toplantıya siyasi, askeri ve sivil toplum temsilcilerinin de katılacağı ifade edildi.
JOSEPH KABİLA KİMDİR?
Joseph Kabila, 2001’den 2019’a kadar Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü. Görev süresi boyunca ülkedeki çatışmalar ve insan hakları ihlalleriyle sıkça gündeme geldi. 2023’ten beri yurt dışında olan Kabila hakkında insanlığa karşı suç işlemekle ilgili suçlamalar bulunuyor.
Kabila’nın kampı, Ruanda destekli M23 isyancılarıyla bağlantıları olmadığını savunsa da, Kongo yönetimi Kabila’yı isyancıların liderlerinden biri olmakla suçluyor. Bu iddialar, eski liderin bölgedeki konumunu tartışmalı hale getiriyor.
GOMA İSYANI NE ZAMAN BAŞLADI?
Goma, 23 Mart Hareketi (M23) tarafından 2025 Ocak ayında başlatılan askeri operasyonun merkezi oldu. 23 Ocak’ta M23 isyancıları Kuzey Kivu eyalet başkenti Goma’nın yol bağlantılarını kesti ve 25 Ocak’ta şehre ulaştı. Bu saldırılar, 2024 Ekim’inde yeniden başlayan Kuzey ve Güney Kivu’daki daha geniş M23 kampanyasının devamı niteliğinde.
Kabila’nın Goma’daki sürpriz görünümü, bölgedeki krizi daha da karmaşık hale getirebilir. Washington, Kongo ve Ruanda arasında imzalanması beklenen barış anlaşmasının bu gelişmeyle zorlanabileceği endişesini taşıyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın Afrika danışmanı Massad Boulos, anlaşmanın yaz aylarında imzalanmasını ve bölgeye milyarlarca dolarlık yatırım getirecek maden anlaşmalarını beklediklerini açıklamıştı.
Kinşasa’daki yönetim ise Kabila’yı Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame ile birlikte isyancıların lideri olarak göstererek siyasi tansiyonu artırıyor. Kongo’daki kriz, bölgesel güvenliği tehdit etmeye devam ediyor.