Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) hükümeti ile 23 Mart Hareketi (M23), Katar’ın arabuluculuğunda Doha’da bir bildiri imzaladı. Bu adım, kapsamlı bir barış anlaşması yolunda önemli bir aşama olarak nitelendiriliyor. İmza törenine, Kongo ve M23’ten üst düzey temsilciler ve Ortadoğu ve Afrika Kıdemli Danışmanı Massad Boulos’un da katıldı. ”İlkeler Bildirgesi” olarak anılan anlaşma, sürecin kapsayıcı şekilde başlatılmasına dair genel bir çerçeve sunuyor.
Bildirgeye göre taraflar, sivillerin korunması için çatışmayı barışçıl yöntemlerle sona erdirmekte kararlı. Bu taahhüt, uluslararası hukuk, Kongo Anayasası, Afrika Birliği Tüzüğü ve BM kararlarına uyma sözünü de içeriyor. Metinde, ülkenin birlik ve refahı için kalıcı barışın şart olduğu vurgulanıyor. Toprak bütünlüğü ve ulusal egemenlik ilkelerine bağlılık da yeniden teyit ediliyor.
Taraflar, derhal kalıcı ateşkes uygulamayı kabul etti. Her türlü saldırı ve nefret söylemi yasaklanacak ve buna uygun şekilde bir “ortak denetim mekanizması” kurulacak.
Güvenliğin yeniden tesisine yönelik bir diğer madde ise mahkûmların serbest bırakılması. Bu süreç, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (CICR) gözetiminde ve Kongo yasalarına uygun olarak gerçekleşecek.
KONGO, ÜLKENİN DOĞUSUNA YENİDEN HAKİM OLACAK
Devlet otoritesinin ülkenin doğusunda yeniden hakim olması da bildirgenin öncelikleri arasında. Süreçte uygulanacak adımların ve takvimin yakın zamanda belirleneceği söylendi. Bildirge, mülteciler ve yerinden edilenlerin güvenli bir şekilde dönüşünü de içeriyor. Bu konuda BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ile iş birliği yapılacak.
Sivilleri koruma ve ateşkesin izlenmesi için BM’nin Kongo misyonu MONUSCO ile bölgesel denetim mekanizmaları da devrede olacak.
Taraflar, en geç 17 Ağustos 2025’e kadar kapsamlı barış anlaşması imzalamak için doğrudan müzakereye başlayacak. Bu süreç, 27 Haziran’da Washington’da KDC ile Ruanda arasında imzalanan mutabakatla da eş zamanlı şekilde ilerleyecek.
Katar’ın arabuluculuğu, ABD’nin desteği ve Afrika Birliği’nin katkısı her iki taraftan da takdir aldı. Bu bildiri, bölgede istikrar ve kalkınma umudu için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: AA