Kenya’da cinsiyete dayalı şiddetin artmasıyla birlikte, kadınlar kendilerini korumak için savunma eğitimleri alıyor. Nairobi’nin Korogocho yerleşiminde, Cucu Jikinge (Swahili dilinde “Büyükanne, Kendini Koru” anlamına gelir) olarak bilinen ve yaşlı kadınlardan oluşan bir grup, saldırganlara karşı kendilerini savunmak için temel karate eğitimi alıyor.
Polis verilerine göre 2024 yılının Ağustos ve Ekim aylarında en az 97 kadın (cinsiyete dayalı cinayetler) öldürüldü. Önceki yıllara ait resmi rakamlar eksik olsa da, Africa Data Hub’dan gelen veriler rahatsız edici bir artış olduğunu gösteriyor; 2023’te 75 kadın cinayeti kaydedildi, bu sayı 2022’de ise 46’ydı. Aktivistler ekonomik zorlukların, yerleşik ataerkilliğin ve zayıf yasal korumaların krizi körüklediğini söylüyor.
Sistemdeki açık ve cezasız suçlar
Aktivistlere göre Kenya yasaları eş tecavüzünü suç saymıyor ve polis genellikle aile içi şiddet vakalarını özel meseleler olarak görmezden geliyor. Cinsiyet Şiddeti Kurtarma Merkezi, ekonomik sıkıntıların da artan şiddete katkıda bulunduğunu, mali zorluklardan bıkmış erkeklerin kadınlara saldırdığını bildiriyor.
Mağdurlar tehditleri bildirdiğinde bile yetkililer çoğu zaman harekete geçmiyor. Olimpiyat koşucusu Rebecca Cheptegei, cinayetinden önce üç kez polise bildirmesine rağmen eski erkek arkadaşı tarafından Eylül ayında yakılarak öldürüldü.
Hükümet, protestolar sonrası krizle başa çıkmak için çözüm planı hazırlıyor
Geçtiğimiz ay, kadın cinayetlerine karşı ülke çapında düzenlenen protestolara polis müdahalesi gerçekleşti. Polis, göz yaşartıcı gaz kullanarak göstericilerin bir kısmını tutukladıktan sonra bu müdahalenin kötü yönetildiğini kabul etti. Hükümet, yaşanan bu krizle başa çıkmak amacıyla 90 gün içinde çözüm önerileri hazırlanması için bir başkanlık görev gücü kurdu.
Şimdilik, birçok Kenyalı kadın yalnızca kendilerine güvenebileceklerini düşünüyor. 81 yaşındaki Beatrice Mungai, bir davetsiz misafirle mücadele ettiği anı hatırlıyor. “Özel bölgelerine üç kez tekme attım,” dedi. “Durmam için yalvardı ama onu uyarmıştım.” sözlerine yer verdi. Kenyalı kadınların birçoğu özelllikle yaşlı kadınlar, kendilerini korumak için savunma eğitimleri almayı sürdürüyor.