Doğu Afrika’da savaş, aşırılıkçılık, darbeler ve kitlesel yerinden edilmeler gibi geleneksel sorunlara karşı yeni çözümler aranıyor. Kenya, bu sorunlara istihbarat temelli diplomatik bir yaklaşım önererek dikkat çekti. Öneri, geçtiğimiz hafta Naivasha’da düzenlenen kıta genelinden ve uluslararası katılımcıların yer aldığı güvenlik politikaları konferansında kamuoyuyla paylaşıldı.
Konferansta sosyal medyanın rolü öne çıktı. Kenya Ulusal İstihbarat Servisi (NIS) Genel Müdürü Noordin Haji, dijital platformlarda yayılan yanlış bilginin halkın yanlış kararlar almasına ve bölgede güvensizliğin artmasına neden olduğunu belirtti. Sosyal medyaya getirilen kısıtlamaların ifade özgürlüğüyle karıştırılmaması gerektiğini vurguladı.
YENİ NESİL İSTİHBARAT YAKLAŞIMI
Kenya, istihbarat teşkilatlarının sadece bilgi toplayan yapılar olmaktan çıkarak diplomatik araçlara, kamuoyu algısını yönlendirme kabiliyetine ve bürokrasi içi iş birliğine sahip olması gerektiğini savunuyor. Haji, özellikle yapay zeka destekli dezenformasyonun ve yanlış bilginin hükümetler için ciddi bir tehdit oluşturduğuna dikkat çekti.
BÖLGESEL UYUM EKSİKLİĞİ
Konferansa katılan uzmanlar, ülkeler arasında sahte haber, kışkırtma ve terör propagandası gibi tanımların farklılık göstermesinin, etkili uluslararası iş birliğini zorlaştırdığını ifade etti. Zambiyalı bir delege, bazı içeriklerin bir ülkede suç sayılırken diğerinde yasal olduğunu ve bu durumun dijital içeriklerin kaldırılmasını engellediğini dile getirdi.
İstihbarat şefleri, çoğunlukla tepkisel hareket ettikleri ve bölgesel resmi bilgi paylaşım kanallarının yetersizliği nedeniyle eleştiri aldı. Uyarı sistemlerinin yavaş işlemesinin, bölge güvenliği açısından ciddi riskler oluşturduğu belirtildi.
DİJİTAL GÜVENLİK DİPLOMASİYE TAŞINIYOR
Konferansta, dijital güvenliğin artık sadece teknik bir konu değil, aynı zamanda diplomatik ilişkilerde ele alınması gereken stratejik bir mesele olduğu sonucuna varıldı. Geleneksel olarak diplomatik misyonlara atanmış ataşelerin, güvenlik iş birliği konularında yetersiz kalabildiği ifade edildi.
BAŞKAN RUTO’NUN UYARISI
Kenya Cumhurbaşkanı William Ruto, geçtiğimiz yıl yaptığı konuşmada dijital teknolojilerin dezenformasyonu yayma gücüne dikkat çekmişti. Ruto, teknolojinin kontrolsüz kullanılması halinde özgürlük, demokrasi ve kalkınmanın tehlikeye girebileceği uyarısında bulunmuştu.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Konferansta ortaya çıkan genel kanı, dijital çağda güvenliğin sadece fiziksel tehditlerle değil, bilgi savaşlarıyla da şekillendiği yönündeydi. Kenya’nın öncülüğünde geliştirilen bu istihbarat diplomasisi yaklaşımının, bölgesel güvenliğe katkı sunabileceği ve daha güçlü hukuki iş birliklerine zemin hazırlayabileceği değerlendirildi.
Kaynak: Nation