15 Nisan 2023’ten beri iç savaşla mücadele eden Sudan halkı, şimdi de ölümcül kolera salgınıyla karşı karşıya. Sadece iki günde 70 kişinin hayatını kaybetmesine neden olan salgın, ülkenin sağlık altyapısındaki çöküntüyü derinleştiriyor.
İÇ SAVAŞIN ARDINDAN KOLERA ATEŞİ
Sudan Sağlık Bakanlığı, başkent Hartum’da 28 Mayıs Çarşamba günü 942 yeni kolera vakası ve 25 ölüm kaydedildiğini, bir önceki gün ise 1 bin 177 vaka ve 45 ölümün raporlandığını açıkladı.
Hartum’da yaşanan altyapı sorunları, özellikle su ve elektrik kesintileri, salgının yayılmasını hızlandırıyor. Bu kesintiler, Sudan’daki Hızlı Destek Kuvvetleri’ne bağlı paramiliterlerin düzenlediği drone saldırılarının ardından başkentte yaşandı.
27 Mayıs’ta yapılan açıklamada, sadece bir hafta içinde 2 bin 729 yeni kolera vakası ve 172 ölüm görüldüğü, bu vakaların %90’ının Hartum’da yoğunlaştığı belirtilmişti.
DOĞU VE GÜNEY AFRİKA’DA KOLERA SALGINI: 178 BİNDEN FAZLA VAKA, YAKLAŞIK 2 bin 900 ÖLÜM
UNICEF’in raporuna göre, Ocak 2024-Mart 2025 arasında Doğu ve Güney Afrika’nın 16 ülkesinde 178 binden fazla kolera vakası tespit edildi. Yetersiz su, sanitasyon ve hijyen koşulları nedeniyle hızla yayılan salgın, yaklaşık 2 bin 900 can aldı; ölümlerin büyük çoğunluğu çocuklar arasında gerçekleşti.
EN AĞIR SALGINLAR SUDAN VE ANGOLA’DA
Sudan’da çocuk vakaların %50’si, Angola’da ise %40’ı oluşturuyor. Son 6 ayda Sudan’da 40 binden fazla vaka ve 694 ölüm kaydedilirken, Angola’da 7 bin 500 vaka ve 294 ölüm raporlandı.
SU VE HİJYEN KRİZİ DERİNLEŞİYOR
Bölgede yaklaşık 120 milyon insan temiz suya erişemiyor; 174 milyon kişi evinde hijyen olanaklarından yoksun. Açıkta dışkılama yapanların sayısı 71 milyonu aşarken, iklim değişikliği nedeniyle yaşanan sel ve kuraklıklar su altyapısını tahrip ederek salgın riskini artırıyor.
UNICEF, bölge ülkelerine temiz su, sanitasyon ve hijyen hizmetlerine yatırım yapma çağrısı yapıyor; bu yatırımların çocuk sağlığı ve eğitimine olumlu etkileri olduğunun altını çiziyor.
SUDAN İÇ SAVAŞI NASIL ÇIKTI?
Sudan’daki iç savaş, ülkenin kuzey ve güney bölgeleri arasındaki derin etnik, dini ve ekonomik farklardan kaynaklandı. 1983’te başlayan ikinci iç savaş, kuzeyde çoğunlukla Arap ve Müslüman nüfus ile güneyde çoğunlukla Hristiyan ve animist topluluklar arasında çıktı. Bu savaş 2005’te sona erse de, güney 2011’de bağımsızlığını ilan etti.
2019’a kadar Ömer el-Beşir rejimi ülkeyi yönetti; baskıcı politikalar, etnik çatışmalar ve insan hakları ihlalleriyle anıldı. El-Beşir’in 2019’da devrilmesi sonrası geçiş süreci başladı ancak ordu içindeki güç mücadeleleri sürdü.
Nisan 2023’te Sudan Silahlı Kuvvetleri (SAF) ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalar başladı ve hızla iç savaşa dönüştü. Bu iki grup, ülkenin kontrolü için amansız bir güç mücadelesi veriyor.