Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü (IOM), son 10 ay içinde Sudan’ın başkenti Hartum’a 1 milyondan fazla kişinin geri döndüğünü, ancak şehirdeki güvenlik ve altyapı koşullarının hâlâ son derece zayıf olduğunu bildirdi.
IOM’un yayımladığı Sudan Dönüş İzleme Raporu’na göre, Kasım 2024 ile Eylül 2025 arasında hem ülke içinden hem de yurt dışından aileler Hartum’a dönmeye başladı.
IOM Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Ugochi Daniels, “Hartum’a dönüşlerin bu ölçekte olması hem direncin bir işareti hem de bir uyarıdır. İnsanlar hâlâ çatışmanın izlerini taşıyan, evlerin hasarlı olduğu ve temel hizmetlerin neredeyse işlemez hale geldiği bir kente geri dönüyor. Yeniden inşa etme kararlılıkları etkileyici, ancak yaşam koşulları son derece kırılgan,” ifadelerini kullandı.
Sudan ordusu, Mart ayında paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri’ni (RSF) başkentten temizlediğini iddia etmişti. Ancak ordu ile RSF arasında Nisan 2023’te başlayan iç savaş hâlâ sürüyor ve binlerce kişinin ölümüne yol açtı.
IOM verilerine göre, Hartum hâlen 3,7 milyondan fazla yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapıyor. Geri dönenlerin oranı ise toplamın yalnızca yüzde 26’sını oluşturuyor. Kurum, güvenlik ve insani koşulların iyileşmesi durumunda 2,7 milyon kişinin daha kente dönebileceğini öngörüyor.
Ülke genelinde ise 2024 sonlarından bu yana 2,6 milyon kişi evlerine geri dönerken, bunların yarım milyondan fazlası Mısır, Güney Sudan ve Libya gibi ülkelerden geldi.
IOM, birçok kişinin hasar görmüş evlerde veya kalabalık barınaklarda yaşadığını, su, sağlık hizmeti ve korunmaya erişimin son derece kısıtlı olduğunu belirtti. Kuruluş, kolera ve sıtma gibi hastalıkların yayılmaya devam ettiği uyarısında bulundu.
IOM, uluslararası topluma Sudan’daki toparlanma sürecine destek verme ve temel hizmetlerin yeniden inşası için acil yardım çağrısında bulundu.