Sudan’da 15 Nisan 2023’te başlayan ve ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında yaşanan yoğun çatışmaların ardından Hartum’da askeri denetim sağlandı. Sudan Silahlı Kuvvetleri, geçtiğimiz eylül ayında başlattığı kara operasyonları ile HDK’nin kontrolündeki eyaletleri tek tek geri aldı. Başkent Hartum’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı da 21 Mart’ta ordu tarafından ele geçirildi. Ordu güçlerinin, HDK’nin son olarak bulunduğu başkentin batısındaki Umdurman bölgesini de 20 Mayıs’ta kontrol altına almasıyla Hartum’un tamamı hükümetin denetimine geçti. Güvenliğin tesis edilmesiyle, halkın kademeli olarak evlerine dönmesi bekleniyor.
HİZMETLERDE AKSAKLIKLAR SÜRÜYOR
Güvenliğin sağlanmasına rağmen şehirde altyapı ciddi hasar gördü. Elektrik hatlarının büyük bölümü yağmalanırken, enerji santralleri kullanılamaz hale geldi. Bu nedenle Hartum’un birçok bölgesi hâlâ karanlığa gömülmüş durumda.İnternet ve su hizmetlerinde de benzer aksamalar yaşanıyor. Buna karşın güneş enerjisi ya da jeneratör kullanan bazı iş yerleri faaliyet göstermeye başladı. Temiz suya erişim ise tankerlerle sağlanıyor.
Elektrik ve su sıkıntılarına rağmen şehirdeki bazı dükkanlar, lokantalar, eczaneler, fırınlar, benzin istasyonları ve pazar yerleri yeniden açılarak hayatın normale dönmesine katkı sunuyor. Hartum Valiliği, caddeleri ve sokakları çatışmaların izlerinden temizleyerek, kentteki yaşam koşullarını iyileştirme çalışmalarına hız verdi.
BAŞBAKAN’DAN GÜVENLİK VE EĞİTİM İÇİN HAREKET PLANI
Sudan Başbakanı Kamil İdris, başkentteki üniversitelerin yeniden açılması için rehabilitasyon çalışmalarının derhal başlatılması talimatını verdi. İdris, ayrıca vatandaşların güvenle evlerine dönebilmesi adına emniyet güçlerinin şehirdeki güvenlik önlemlerini artırmasını istedi.
Hartum’un doğusundaki en işlek caddelerden biri olan Sittin Caddesi’nde faaliyetlerine başlayan esnaf, şehirdeki güncel durumu değerlendirdi. Bakkal Bedrettin Babikir, “İnsanların geri dönmesi lazım. Şehir güvenli, hiçbir sıkıntı yok,” dedi. Bir lokantada çalışan aşçı Muhammed Ahmed ise “Elektrik dışında bir problemimiz kalmadı. Güvenlik sağlandı, su da var. İnsanlar gönül rahatlığıyla evlerine dönebilir,” diye konuştu.
“HAYAT ESKİ HALİNE DÖNÜYOR”
Benzin istasyonunda çalışan Ömer Ahmed Mirgani ise şehrin yeniden ayağa kalktığını belirterek, “Durumun düzeldiği müjdesini vermek istiyorum. Fırınlar çalışıyor, su yavaş yavaş geliyor. İnsanların geri dönmesini bekliyoruz,” ifadelerini kullandı. Hartum Valisi Ahmed Osman Hamza, halkın geri dönüşünü kolaylaştırmak adına şehrin altyapısının yeniden inşa edilmesi için yoğun mesai yürüttüklerini belirtti. Sağlık Bakan Vekili Heysem Muhammed İbrahim ise Hartum’daki bakanlık merkezine geri dönüş sürecinde son aşamaya geldiklerini açıkladı.