Gazze’deki savaş devam ederken, Hamas’tan üst düzey yetkililerin bu hafta Fas’a gelmesi bekleniyor. Ziyaretin nedeni, İslami Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (PJD) Rabat’ta 26 Nisan’da başlayacak siyasi kongresi. Bu ziyaret, İsrail ile diplomatik ilişkilerini sürdüren Fas için alışılmadık bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Davet, halihazırda iktidarda olmayan ve muhalefette bulunan PJD tarafından yapıldı. Parti, 2020 yılında imzalanan İsrail ile normalleşme anlaşmasından sonra oluşan tepkiyi hâlâ üzerinden atmaya çalışıyor. Hamas heyetinin kongredeki varlığı, PJD’nin tabanına yeniden yaklaşma ve Gazze’deki savaşa karşı artan halk desteğini arkasına alma çabası olarak yorumlanıyor.
Konu, Fas kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Sosyal medyada birçok kullanıcı, İçişleri Bakanlığı’na çağrıda bulunarak etkinliğin iptal edilmesini talep etti.
PJD Genel Sekreteri ve eski Başbakan Abdelilah Benkirane ise tepkilere sert yanıt verdi: “Bu, bizim için büyük bir onurdur. Hamas’ın davet edilmesine karşı çıkanlar yargıya taşınmalıdır. Zira Majesteleri Kral, Filistin davasının ulusal davamız kadar önemli olduğunu defalarca dile getirmiştir.”
Kongreye hükümetten herhangi bir isim davet edilmedi. Özellikle Başbakan Aziz Akhannouch’un liste dışında tutulduğu, “değer farklılıkları” gerekçe gösterilerek belirtildi.
NORMALLEŞMENİN GÖLGESİNDE BİR KONGRE
2020 yılında dönemin PJD’li Başbakanı Saadeddine El-Othmani’nin imzaladığı Abraham Anlaşmaları, İsrail ile diplomatik ilişkilerin resmileşmesini sağladı. Ancak bu anlaşma, PJD tabanında büyük bir öfkeye yol açtı ve parti, 2021 seçimlerinde tarihi bir hezimet yaşayarak 100’den fazla sandalye kaybetti. El-Othmani istifa etti, yerini yeniden Benkirane aldı.
Parti, o tarihten bu yana Filistin davasına yakınlığını vurgulayan adımlar atıyor. PJD’nin gençlik kollarıyla ilişkili olan Tevhid ve Islah Hareketi, ülke çapındaki Filistin yanlısı eylemlerde sıkça yer alıyor.
Ancak, Normalleşmeye Karşı Filistin Dayanışma Cephesi, PJD’yi dolaylı yoldan eleştirerek, “Siyonist varlıkla normalleşmenin altına imza atan bir yapının hareketimize sızmasına izin verilemez” açıklamasında bulundu. Cephenin açıklamasında, PJD’nin hareketin adını kendi medya çalışmalarında kullanmasının “kamuoyunu yanıltmaya yönelik bir kampanya” olduğu vurgulandı.
SOKAKTA TEPKİ, YÖNETİMDE TEMKİN
Fas’ta İsrail karşıtı gösteriler yaygınlaşmış durumda. Genç protestocular, sık sık Hamas’ın silahlı kanadı Kassam Tugayları’nın üniformalarını giyerek sokaklara çıkıyor. Son olarak 20 Nisan’da, Tangier kentinde düzenlenen bir protestoda, El-Othmani “hain” ilan edilerek ABD’li Maersk firmasının gemilerinin İsrail’e silah taşıdığı öne sürüldü.
Her ne kadar yetkililer bu tür gösterilere büyük ölçüde izin verse de, ABD Büyükelçiliği ve limanlar çevresindeki protestolara zaman zaman müdahale edildiği, bazı aktivistlerin yargı süreciyle karşı karşıya kaldığı biliniyor.
FAS HÜKÜMETİ DENGEYİ KURMAYA ÇALIŞIYOR
Fas Dışişleri Bakanlığı, İsrail ile diplomatik ilişkilerin sürdürülmesinin Tel Aviv’in politikalarını desteklemek anlamına gelmediğini savunuyor. Rabat yönetimi, Gazze’deki savaşın boyutlarını kınayan açıklamalar yapmış ve ateşkes çağrısında bulunmuş olsa da, İsrail ile diplomatik bağlarını koparmış değil.
Bu arada PJD, 2026 seçimlerine bir yıl kala, yeniden güç kazanmanın yollarını ararken, Filistin meselesi üzerinden halkla bağlarını tazelemeye çalışıyor.