Ocak ayında yürürlüğe giren İstihdam Eşitliği Değişiklik Yasası, Çalışma Bakanı’na, yönetim seviyesindeki beyaz olmayan kişiler ve kadınlar için sektörlere göre istihdam hedefleri belirleme yetkisi veriyor. Yasa, ülkenin geçmişteki beyaz azınlık yönetiminden miras kalan derin ekonomik eşitsizlikleri azaltmayı hedefliyor.
MUHALEFETTEN YASAYA DAVA HAMLESİ
Güney Afrika’nın ana muhalefet partisi olan Demokratik İttifak (DA), bu yasanın anayasaya aykırı olduğunu savunarak mahkemeye başvurdu. Parti yetkilileri, yasanın işsizliği artıracağını ve ekonomik büyümeyi yavaşlatacağını öne sürüyor.
DA’nın önde gelen isimlerinden Helen Zille, yaptığı açıklamada, “Bu yasa, Güney Afrika’ya yatırım yapmayı düşünen şirketleri caydıracaktır. Başından beri bu düzenlemeye karşı çıktık” dedi.
YASAYA GÖRE HANGİ ŞİRKETLER ETKİLENECEK?
Yeni düzenleme, 50’den az çalışanı olan işletmeleri kapsamıyor. Ancak daha büyük şirketler, devletle iş yapabilmek için uyumluluk sertifikası almak veya hedeflere ulaşamamalarını makul gerekçelerle açıklamak zorunda.
IRKÇILIK TARTIŞMASI VE TRUMP’IN SÖZLERİ
Yasa, Güney Afrika’da halihazırda devam eden ırk temelli tartışmaları daha da alevlendirdi. ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika’yı “beyazlara karşı ırk ayrımcılığı” yapmakla suçlamış ve beyaz Güney Afrikalılara mülteci statüsü teklif etmişti.
HÜKÜMETTEN SAVUNMA
Çalışma Bakanlığı, DA’nın başlattığı hukuk mücadelesini “1994’ten bu yana kaydedilen ilerlemeyi tersine çevirme girişimi” olarak niteledi. Bakanlık, yasanın hedefinin adil bir temsiliyet sağlamak olduğunu belirtiyor.
SEKTÖRLERE YÖNELİK NET HEDEFLER BELİRLENDİ
Hükümet geçtiğimiz ay madencilik, imalat ve tarım gibi 18 sektörü kapsayan beş yıllık hedefleri açıkladı. Örneğin madencilik sektöründe üst düzey yöneticilerin %57,5’inin Siyah, Hintli veya “renkli” (melez) Güney Afrikalılardan oluşması isteniyor.
EŞİTSİZLİK DEVAM EDİYOR
Güney Afrika’da beyazlar nüfusun yalnızca %7’sini oluşturmasına rağmen, özel sektördeki üst düzey pozisyonların %66’sını elinde tutuyor. Siyahi Güney Afrikalıların işsiz kalma ve düşük ücretli işlerde çalışma ihtimali ise hâlâ çok daha yüksek.
Hükümet, uzun süredir şirketlere kendi hedeflerini belirleme imkânı tanıyan bir “ödül sistemi” uyguluyordu. Ancak bu sistemin çoğu zaman sadece siyasi bağlantıları olan az sayıda kişiyi zenginleştirdiği eleştirileri yapılıyordu. Yeni düzenleme teklifi ise henüz sonuca bağlanmamış bir tartışma konusu olmayı sürdürüyor
Kaynak: Ajanslar