Güney Afrika’nın ekonomik büyüme beklentilerinde yaşanan bir diğer olumlu gelişme ise para politikasındaki değişim oldu. Enflasyon şu anda yıllık bazda %3’ün altında seyrediyor, ancak orta vadede ortalama %4,5 olması bekleniyor. Investec Başekonomisti Annabel Bishop’a göre Hazine, enflasyon hedef aralığını gözden geçiriyor. Hedefin daha dar bir aralığa çekilmesi ya da sabitlenmesi – örneğin %3 seviyesine – faiz politikalarında önemli değişimlere yol açabilir. Bu değişim, piyasalarda şimdiden etkisini göstermeye başladı. Daha düşük bir enflasyon hedefi beklentisi ile ABD’nin daha yumuşak bir para politikası uygulayacağı öngörüsü birleşince, Güney Afrika lehine faiz farkları arttı. Bu gelişmeler sonucunda rand, Amerikan doları karşısında son beş ayın en yüksek seviyesi olan 17,99’a yükseldi. Bishop, bu yeni hedefin 21 Mayıs’ta açıklanması halinde randın daha da güçlenebileceğini belirtti.Daha düşük enflasyon, reel gelir artışını da destekliyor. Bu durum, hane halkı tüketimini artırmakla kalmıyor; yatırımcı güvenini pekiştiriyor ve Güney Afrika’nın küresel satın alma gücü paritesindeki (PPP) konumunu da iyileştiriyor. Bishop’a göre, enflasyonun daha dar bir bantta seyretmesi, para politikasının daha öngörülebilir hale gelmesini ve dış şoklara karşı daha dirençli olmasını sağlayacak.
BÜYÜME TAHMİNLERİ YUKARI YÖNLÜ REVİZE EDİLDİ
Bir süredir durağan bir seyir izleyen Güney Afrika ekonomisine ilişkin büyüme beklentileri yeniden yükselişe geçti. Küresel riskler devam etse de, iç dinamiklerdeki iyileşmeler ülkenin orta vadeli görünümüne dair güveni artırıyor.S&P Global Ratings’e göre, Güney Afrika’nın reel GSYH’si 2025-2027 döneminde yıllık %1,3 ila %1,6 arasında büyüyecek. Bu oran, 2024 için öngörülen %0,6’lık büyümenin iki katından fazla. Derin yapısal reformlara hâlâ ihtiyaç duyulsa da, bu tahminler ekonomide ivmenin arttığına işaret ediyor. Üstelik elektrik kesintilerinin oluşturduğu tehdit giderek azalıyor. Derecelendirme kuruluşu, ülkenin uzun vadeli döviz ve yerel para cinsinden borç notlarını sırasıyla ‘BB-’ ve ‘BB’ seviyesinde teyit etti; görünüm ise pozitif. Bu değerlendirme, mali disiplin çabaları, güçlü iç sermaye piyasaları ve reformların hızlanabileceği beklentilerine dayanıyor.
SİYASİ İSTİKRAR VE BÜTÇE SÜRECİ
Ancak, siyasi istikrar hâlâ kritik önem taşıyor. Ulusal Birlik Hükümeti (GNU) içindeki anlaşmazlıklar, 2025 bütçesinin üçüncü kez revize edilmesine yol açtı. Katma değer vergisi (KDV) artışından vazgeçilmesi, süregelen hayat pahalılığı krizinde halk için bir rahatlama sağladı. GNU’nun birlikteliğini koruması ise piyasalara politika devamlılığı konusunda umut verdi. Politika uygulamaları ve altyapı darboğazları gibi riskler sürse de, makroekonomik görünüm istikrara kavuşuyor. Eğer rand güçlü kalmaya devam eder ve enerji maliyetleri kontrol altında tutulabilirse, enflasyon %4,5’in altında kalabilir ve bu durum ek parasal sıkılaştırma gereksinimini ortadan kaldırabilir. S&P, reformların istikrarlı bir şekilde sürdürülmesinin kredi notunun artırılmasını sağlayabileceğini belirtti. Ancak mali disiplinden sapılması ya da yönetişimde gecikmeler yaşanması halinde bu kazanımlar tersine dönebilir. Yine de mevcut eğilim umut verici. Özetle, Güney Afrika’nın ekonomik büyüme görünümü giderek daha olumlu hale geliyor. GSYH projeksiyonlarındaki iyileşmeden güçlü para birimine ve öngörülebilir para politikasına kadar birçok gösterge, 2025’in daha dirençli bir büyüme döneminin başlangıcı olabileceğini gösteriyor.