Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, çarşamba günü Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Washington’a gitti. Ramaphosa’nın ziyareti, Trump’ın ikinci döneminde Güney Afrika’ya yönelik aldığı sert tutumun ardından gerçekleşiyor. Trump, apartheid döneminden kalma adaletsizlikleri telafi etmeyi amaçlayan toprak reform yasasını ve israil’e karşı açılan soykırım davasını gerekçe göstererek Güney Afrika’ya yaptığı yardımları iptal etmiş, ülkenin büyükelçisini sınır dışı etmiş ve beyaz Afrikaner azınlığa siyasi sığınma teklif etmişti. “Beğensek de beğenmesek de onlarla kader ortaklığımız var ve diyaloğu sürdürmeliyiz,” diyen Ramaphosa, Washington ziyareti öncesinde ise devlet televizyonuna açıklamalarda bulundu.
TİCARETTE YENİ ANLAŞMALAR MASADA
ABD, Çin’in ardından Güney Afrika’nın en büyük ikinci ticaret ortağı konumunda. Yardımların kesilmesi HIV test hizmetlerinde düşüşe yol açarken, Ramaphosa yönetimi AGOA’nın devamı ve yeni ticaret fırsatları için Trump ile görüştü. Ticaret Bakanlığı sözcüsüne göre, Trump’a kapsamlı bir ticaret anlaşması teklifi sunuldu ancak detaylar henüz açıklanmadı. Ayrıca Trump yönetiminin, ABD şirketlerinin “ırksal zorunluluklardan” muaf tutulmasını talep etmesi bekleniyor. Güney Afrika yasaları, özellikle madencilik ve telekomünikasyon gibi sektörlerde büyük şirketlerin en az %30’luk payının dezavantajlı gruplara ait olmasını zorunlu kılıyor. Ramaphosa’nın bu kuralı esnetmesi ise beklenmiyor; zira bu politikalar, hükümetin ırksal adaleti sağlama çabasının temel taşlarından biri.
MUSK VE STARLINK İÇİN FIRSAT ARAYIŞI
Ramaphosa, Güney Afrika doğumlu Elon Musk’ın sahibi olduğu Tesla ve Starlink için de fırsatları masaya yatırdı. Görüşmede Tesla ithalatlarına yönelik düşük tarifeler karşılığında elektrikli araç şarj istasyonlarının kurulması ve Starlink’in lisanslanması konuları gündeme geldi. Tarım Bakanı John Steenhuisen da heyette yer alıyor ve ABD pazarına tarım ürünlerinde gümrüksüz erişimin korunması için çalışacağını belirtiyor. Trump’ın mevcut tarifeler askıya alınmış olsa da, yeniden yürürlüğe girmesi durumunda Güney Afrika ürünlerine %30’luk ek vergi uygulanacak. Steenhuisen, “Kararlılık ve iş birliğiyle daha fazla erişim sağlayabiliriz,” dedi.
TRUMP CANLI YAYINDA RAMAPHOSA’YI SUÇLAMAYA ÇALIŞTI
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile yaptığı ortak basın toplantısında diplomatik teamülleri hiçe sayan açıklamalarda bulundu. Toplantı sırasında Ramaphosa’ya, Güney Afrikalıların beyazlara yönelik tehdit içerikli sloganlar attığına dair asılsız bir video izletti. Trump, videoyu gösterdikten sonra, “Ülkenizde beyazlara soykırım uyguluyorsunuz, topraklarını ellerinden alıyor ve binlerce kişiyi öldürüyorsunuz” diyerek iftirada bulundu.
ZELENSKİ SKANDALININ ARDINDAN YENİ TARTIŞMA
Trump’ın bu çıkışı, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile yaşadığı skandalın ardından yeni bir uluslararası kriz sinyali verdi. Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşme sırasında doğrudan suçlayıcı bir dil kullanması, diplomatik çevrelerde kınandı ve tepki topladı. Trump’ın açıklamaları ve tavırları, hem Güney Afrika ile ilişkilerde hem de medyayla olan iletişiminde yeni gerilimlerin habercisi olarak yorumlanıyor. ABD kamuoyunda ve uluslararası arenada, bu tür çıkışların diplomatik ilişkileri zedeleyebileceğine dair endişeler artıyor.