Hikmet İlim ve Sanat Derneği (HİSDER) tarafından düzenlenen “Pazartesi Toplantıları” etkinliğinin bu haftaki konuğu, Gineli akademisyen Dr. Ibrahima Cherif oldu. Karatay Belediyesi Şemsi Tebrizi Sosyal Tesisleri’nde gerçekleşen toplantıda, Necmettin Erbakan Üniversitesi‘nde “Afrika’da Askeri Darbeler” konulu doktora çalışmasını yürüten Cherif, Afrika’daki askeri darbeler ve kıtanın siyasi yapısına dair kapsamlı bir sunum gerçekleştirdi.
Cherif, Afrika kıtasındaki etnik çeşitliliğe dikkat çekerek, 54 ülkenin bulunduğu kıtada 3 binin üzerinde etnik grup ve yaklaşık 2 bin farklı dil bulunduğunu belirtti. Kıtanın zengin yeraltı kaynakları ve genç nüfus potansiyeline rağmen hâlâ yoksulluk, istikrarsızlık ve dış müdahaleler ile mücadele ettiğini ifade etti.
BERLİN KONFERANSI VE SÖMÜRGECİ GEÇMİŞ
Cherif, Afrika’nın sömürge geçmişine de değindi ve 1884-1885 yıllarında Almanya’da düzenlenen Berlin Konferansı’na hiçbir Afrikalı temsilcinin davet edilmediğini hatırlatarak, Avrupalı güçlerin çizdiği yapay sınırlar nedeniyle kıtada hala iç savaşlar, etnik çatışmalar ve siyasi istikrarsızlıklar yaşandığını vurguladı.
ASKERİ DARBELERİN ÜÇ DÖNEMİ
Dr. Cherif, Afrika’daki askeri darbeleri üç dönem halinde ele aldı. 1960’lardaki bağımsızlık sonrası başlayan ilk dalganın ardından, 1990’lara kadar süren ikinci dalga ve 2020’lerdeki üçüncü dalga darbelerinin kıtanın siyasi yapısını derinden etkilediğini belirtti. Son yıllarda Mali, Burkina Faso, Nijer ve Sudan gibi ülkelerdeki darbelerin, zayıf yönetim, güvenlik sorunları ve halkın artan memnuniyetsizliğinden kaynaklandığını söyledi.
DİJİTAL MEDYANIN DARBELERE ETKİSİ
Cherif, askeri darbelerin nedenleri arasında kötü yönetim, ekonomik krizler, dış müdahaleler ve etnik çatışmaların yanı sıra askeri yapıların aşırı güçlenmesi olduğunu belirtti. Ayrıca, sosyal medyanın darbe süreçlerinde önemli bir rol oynadığını ve halkla iletişim ile yapılan propagandaların darbelere zemin hazırladığını vurguladı.
TÜRKİYE’NİN AFRİKA POLİTİKASI: DENGE VE KAPSAYICILIK
Dr. Cherif, Türkiye’nin 2005 yılında “Afrika Yılı” ilan etmesinin ardından kıta ile ilişkilerinin hızla geliştiğini belirtti. Türkiye’nin büyükelçilik sayısının 12’den 44’e, THY’nin uçuş ağının genişlediğini ve TİKA’nın birçok ülkede projeler yürüttüğünü aktardı. Türkiye’nin Afrika’ya yönelik dış politikasının “kazan-kazan” ilkesine dayandığını ve askeri yönetimlerle ilişkilerde temkinli ancak yapıcı bir yol izlediğini ifade etti.
YAZARLA BİREBİR SOHBET VE KİTAP İMZA
Söyleşi sonrasında Dr. Cherif, katılımcılarla birebir sohbet ederek “Venüs – Bir Kadın Yolcunun Günlükleri” adlı romanını imzaladı. İstanbul’daki bu etkinlik, Dr. Kharrat’ın Türkiye’deki okurlarıyla daha fazla buluşmasına zemin hazırlayacak gibi görünüyor.