Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Antonio Costa, Gazze, Ukrayna, Sudan ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki çatışmaların artık “yerel” veya “bölgesel” anlaşmazlıklar olarak görülemeyeceğini belirterek, bu durumların uluslararası hukuku ihlal ettiğini vurguladı.
Costa, Angola Cumhurbaşkanı ve Afrika Birliği (AfB) Başkanı Joao Lourenco ile Luanda’da gerçekleştirilen 7. Afrika Birliği-Avrupa Birliği Zirvesi sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında, herhangi bir devletin başka bir ülkenin egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve tanınmış sınırlarını görmezden gelmesine izin verilmesinin, diğer tüm ülkelerin de aynı şekilde hareket etmesine yol açacağını söyledi.
AB-Afrika ortaklığının paylaşılan değerler ve çok taraflı, kurallara dayalı uluslararası düzenin desteklenmesi üzerine kurulu olduğunu belirten Costa, “Çok taraflı ve kurallara dayalı uluslararası düzenin alternatifi yok… Çünkü alternatif sadece kaos olur” ifadelerini kullandı. Costa, Ukrayna, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Gazze, Sudan ve diğer bölgelerde kaostan kaçınma ve uluslararası düzenin korunması çağrısı yaptı.
AFRİKA ADALET VE İLKELERİ SAVUNUYOR
AfB Başkanı ve Angola Cumhurbaşkanı Joao Lourenco, Soğuk Savaş döneminde eski Sovyetler Birliği’nin Afrika’daki bağımsızlık hareketlerini desteklediğini hatırlattı. “Sovyetler Birliği’nin askeri ve lojistik yardımları sayesinde birçok Afrika ülkesi Avrupa sömürgeciliğinden bağımsızlığını kazandı ve Afrikalılar bunun için Rusya’ya minnettar.” ifadelerini kullandı.
Lourenco, “Her ülke için özgürlükten, ulusal bağımsızlıktan ve halkın egemenliğinden üstün hiçbir şey yoktur” dedi. Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili olarak ise Afrika’nın adaleti ve ilkeleri savunduğunu, tıpkı kendi bağımsızlık mücadelelerinde olduğu gibi Ukrayna’nın bağımsızlık, egemenlik ve toprak bütünlüğü haklarını da desteklediklerini vurguladı.
ZİRVE KARARLARI VE GELECEK PLANLARI
Luanda Zirvesi, liderlerin ortak bildirisi ve kapanış konuşmaları ile sona erdi. Bir sonraki Afrika Birliği-Avrupa Birliği Zirvesi 2028’de Avrupa’da yapılacak.
Ortak bildiride, uluslararası kurumların reforme edilerek küresel, bölgesel ve ulusal sorunlara çözüm bulunması ve BM Şartı ilkelerine bağlılığın sürdürülmesi çağrısı yapıldı. Bildiride, egemenlik, toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlık ilkelerinin müzakere edilemez olduğu vurgulandı ve tüm devletlere “uluslararası ilişkilerinde güç kullanmaktan veya tehdit etmekten kaçınma” çağrısı yapıldı.
Liderler ayrıca, Ukrayna, Filistin, Sudan, Güney Sudan, Kongo, Sahel bölgesi, Somali ve dünyadaki diğer çatışmalarda adil, kapsamlı ve kalıcı barış için kararlı desteklerini yinelediler. Zirvede, barış ve güvenlik, iklim eylemi, ekonomik ilişkiler, güvenli göç ve gençlerin eğitim ve girişimcilik yoluyla güçlendirilmesi konularında iş birliğinin artırılması kararlaştırıldı.
Lourenco, “Etkili çok taraflılığı savunmanın, daha adil, dengeli, barışçıl ve refah dolu bir dünya inşa etmek için en iyi umudumuz olduğunu” ifade etti.