Fas, Birleşmiş Milletler’e bağlı Uzayın Barışçıl Amaçlarla Kullanımı Komitesi’nin (UBAKK/COPUOS) 68. oturumuna başkanlık edecek. Fas Kraliyet Uzay Gözlem Merkezi Direktörü Prof. Dr. Refik Ekrem, Viyana’da gerçekleşecek ve 2 Temmuz’a kadar sürecek toplantılara, Afrika Grubu’nun oy birliğiyle başkan olarak seçildi.
BARIŞÇIL UZAY KULLANIMI, İKLİM VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Oturumun gündem maddeleri: uzayın barışçıl kullanımı, uluslararası iş birliği, uzay araştırmaları ve inovasyonun yanı sıra su yönetimi, iklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma olarak belirlendi. Toplantıda ayrıca, “Uzay 2030” gündemi ve BM Genel Kuruluna sunulacak UBAKK raporu da değerlendirilecek.
Fas’ın Viyana’daki Daimî Temsilciliği ve BM Uzay İşleri Ofisi, bu çerçevede “Afrika Uzay Gelişimini Kutlamak: Sürdürülebilir ve Kapsayıcı Küresel Bir Uzay Sektörüne Doğru” başlıklı bir yan etkinlik de düzenleyecek.
TÜRKİYE DE KATILIYOR
Toplantıya Türkiye’den Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Türkiye Uzay Ajansı’ndan temsilciler katılıyor. Türkiye, 2026 yılında Uluslararası Uzay Kongresi’ne Antalya’da ev sahipliği yapacak.
FAS’TAN ORTAK EYLEM ÇAĞRISI
Fas’ın BM Daimİ Temsilcisi Büyükelçi İzzeddin Farhan, uzayın potansiyelinden yararlanmak için ortaak bir eylemin şart olduğunu vurguladı. Farhan, uzay bilimi, teknoloji transferi ve kapasite geliştirme alanında iş birliğinin küresel eşitsizlikleri azaltmak için büyük önem taşıdığını söyledi.
AFRİKA’DA UZAY UZMANI YETİŞTİRME HEDEFİ
Fas, Afrika Uzay Ajansı ve Afrika Uzay Konseyi aracılığıyla bölgesel iş birliğine destek verirken, Rabat’taki CRASTE-LF (Fransızca Konuşan Afrika Ülkeleri için Uzay Eğitimi Merkezi) üzerinden 2000 yılından bu yana çok sayıda uzmana eğitim verdi. 2024’te 10 Afrika ülkesinden 89 öğrenci yüksek lisans programlarına kabul edildi. Fas, yakın dönemde bu merkezde uzay hukuku ve politikası üzerine atölyeler düzenlemeyi de planlıyor.
UBAKK
UBAKK, 1959’da BM Genel Kurulu tarafından kuruldu. 92 üyesi ve 42 gözlemci kuruluşu olan komite, dış uzayın barışçıl amaçlarla kullanımını ve uluslararası işbirliğini teşvik ediyor. Komitenin Bilimsel-Teknik ve Hukuk alt komiteleri, uzay faaliyetlerinin teknik ve yasal boyutlarını izliyor. Faaliyetler BM Uzay İşleri Ofisi (UNOOSA) tarafından yürütülüyor.
Türkiye, 1977’den bu yana komite üyesi ve 5 temel uzay anlaşmasının tamamına taraf olan 16 ülkeden biri.
Kaynak: AA