Eritre yönetimi, ülkedeki insan hakları ihlallerini izlemekle görevli Birleşmiş Milletler (BM) Özel Raportörü’nün görevine son verilmesini talep etti. BM İnsan Hakları Konseyi’ne sunulan resmi başvuru, gözlemciler tarafından “emsalsiz” ve “uzun vadeli etkileri olabilecek” bir hamle olarak değerlendiriliyor.
Görevdeki Özel Raportör, Sudanlı hukukçu Mohamed Abdelsalam Babiker, yakın zamanda yayımladığı raporda Eritre’deki insan hakları durumunu “kritik” olarak nitelendirmişti. Raporda keyfi tutuklamalar, zorla kaybedilmeler ve süresiz zorunlu askerlik uygulamaları nedeniyle kitlesel göçün sürdüğü vurgulanmıştı.
2012’DEN BERİ HER YIL YENİLENİYORDU
Eritre’ye ilişkin Özel Raportör yetkisi ilk olarak 2012 yılında oluşturulmuş, o tarihten bu yana Avrupa Birliği’nin (AB) öncülüğünde her yıl yenilenmişti. Ancak bu yıl Eritre, bu sürece itiraz ederek yetkinin tamamen kaldırılmasını öngören resmi bir karşı öneri sundu. Diplomatik kaynaklara göre, hakkında inceleme yapılan ülkelerin BM denetimine karşı çıkması olağan bir durum. Fakat Eritre’nin doğrudan görev iptali teklifinde bulunması, BM tarihinde bir ilk olarak kayda geçti. Öneriye Rusya, İran ve Sudan gibi ülkeler destek verirken; Avrupa Birliği, Birleşik Krallık ve diğer Batılı ülkelerden sert itirazlar geldi.
Eritre’nin “egemenlik” ve “iç işlerine karışmama” ilkelerine dayanan savunmasına karşı çıkan AB yetkilileri, bu kavramların insan hakları yükümlülüklerinden kaçmak için kalkan olarak kullanılamayacağını vurguladı. Eritre’nin önerisinin, BM İnsan Hakları Konseyi’nde hararetli tartışmalara neden olması bekleniyor. İnsan hakları savunucuları, bu girişimin başarılı olması hâlinde başka hükümetlerin de BM denetiminden kurtulmak için benzer yollara başvurabileceği uyarısında bulunuyor. Bu durum, uluslararası insan hakları mekanizmalarının meşruiyetini ve işlevselliğini tehdit edebilir.