Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve aynı zamanda ordu komutanı olan Abdulfettah el-Burhan, Çarşamba gecesi başkent Hartum’daki cumhurbaşkanlığı sarayına ulaştı ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ni (HDK) şehirden çıkardıklarını belirterek Hartum’un artık “özgür” olduğunu duyurdu.
“Bitti… Hartum özgür,” diyen el-Burhan, yerel medyaya göre sarayda onlarca askerle birlikte görüldü.
Çarşamba günü erken saatlerde Hartum Eyalet Yönetimi’nin resmi platformu Facebook’ta yaptığı açıklamada, Hartum’un RSF güçlerinden tamamen temizlendiğini bildirmişti.
El-Burhan’ın gelişini önemli kılan bir diğer detay ise savaşın patlak verdiği yaklaşık iki yıl öncesinden bu yana ilk kez helikopterinin Hartum’a inmesi oldu.
Sudan ordusu geçen Cuma günü cumhurbaşkanlığı sarayının kontrolünü yeniden ele geçirdiğini açıklarken, HDK ise bu kaybın bir yenilgi anlamına gelmediğini savundu.
Öte yandan, HDK liderinin danışmanlarından Basha Tabiq, ordunun Hartum’da zafer kazandığı yönündeki iddiaları reddetti ve paramiliter güçlerin hala güçlü olduğunu belirtti.
Tabiq, X platformunda yaptığı açıklamada, HDK’nin “çökmediğini ve asla çökmeyeceğini” vurgulayarak ordunun savaşçılar karşısında herhangi bir “zafer” elde etmediğini ileri sürdü.
Ancak daha sonra, “askeri stratejik nedenlerden dolayı” Hartum’dan Omdurman’a taktiksel bir geri çekilme kararı aldıklarını belirtti.
HDK’nin Hartum’u ele geçirmesinin ardından Sudan yönetimi, geçici başkenti Kızıldeniz kıyısındaki Port Sudan’a taşımıştı.
Çarşamba günü ilerleyen saatlerde ordu, başkent havaalanı, güvenlik merkezleri ve Hartum’un doğu ve güney mahalleleri üzerinde kontrol sağladığını duyurdu. Bu, Nisan 2023’ten bu yana bir ilk oldu.
Son günlerde ordu, Hartum’un merkezi, el-Mukrin bölgesi ve kritik hükümet ile özel sektör binaları üzerinde de hakimiyet kurarak ilerleyişini sürdürdü.
HDK’nin toprak hakimiyeti son haftalarda hızla daralırken, ordu Hartum, Cezire, Beyaz Nil, Kuzey Kordofan, Sennar ve Mavi Nil eyaletlerinde birçok bölgeyi geri aldı.
Ordu ve HDK arasında Nisan 2023’ten bu yana süren savaş, Birleşmiş Milletler ve yerel yetkililere göre 20 binden fazla insanın hayatına mal oldu ve 14 milyon kişiyi yerinden etti. Ancak ABD’deki bazı üniversitelerin araştırmalarına göre gerçek ölü sayısının 130 bine yakın olduğu tahmin ediliyor.
Uluslararası toplum ve BM, savaşın sona ermesi çağrısında bulunarak milyonlarca insanın açlık ve kıtlık nedeniyle ölümle karşı karşıya olduğunu ve Sudan’ın insani bir felaketin eşiğinde olduğunu belirtti. Çatışmalar, Sudan’ın 18 eyaletinden 13’üne yayılmış durumda.
SUDAN’DA BAYRAKTAR TB2’LERİN ROLÜ
Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalarda önemli bir gelişme yaşandı. Sudan ordusu, Türkiye’den tedarik edilen Bayraktar TB2 insansız hava araçlarının (İHA) desteğiyle HDK’yi Hartum ve diğer kritik bölgelerden geri çekilmeye zorladı. Bu gelişme, savaşın seyrinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Sudan ordusu, Bayraktar TB2 İHA’larını kullanarak HDK’nin stratejik mevzilerine yönelik etkili hava operasyonları düzenledi. Özellikle başkent Hartum ve çevresindeki çatışmalarda, bu İHA’ların nokta atışı saldırıları Sudan ordusunun ilerleyişini kolaylaştırdı.
Son dönemde yaşanan en önemli gelişmelerden biri, Kuzey Kordofan eyaletinin merkezi El-Ubeyd’de HDK tarafından uygulanan kuşatmanın kırılması oldu. Bayraktar TB2’lerin sağladığı hava desteği sayesinde Sudan ordusu, bu bölgede kontrolü yeniden ele geçirdi. Askeri yetkililer, bu başarının savaşın genel gidişatını hükümet lehine çevirebileceğini belirtiyor.
Ayrıca, Beyaz Nil eyaletindeki Kuteyne kentinin de HDK’den alındığı duyuruldu. Ordu komutanlarından Binbaşı Muhammed Kala, “Kuteyne şehri, düşmanın yenilgisinden sonra tamamen özgürdür.” açıklamasında bulundu.
Ekim ayında Sudan ordusuna teslim edilen Bayraktar TB2 İHA’ları, Kasım ayından itibaren aktif olarak kullanılmaya başlandı. Sudan ordusu, bu İHA’ları özellikle HDK’nin topçu sistemlerini ve stratejik altyapısını hedef almak için devreye soktu. Uzaktan kontrol edilebilen ve yüksek hassasiyetli saldırılar gerçekleştirebilen Bayraktar TB2’ler, Sudan hükümetine sahada önemli bir avantaj sağladı.