Uganda, Doğu Afrika’da inovasyonun yeni merkezi olma hedefiyle önemli bir adım atıyor. 19-20 Haziran tarihlerinde Kampala’daki Kololo Bağımsızlık Meydanı’nda düzenlenecek Uganda Yatırım Zirvesi (UIS) 2025, bu hedefin hem açık bir ilanı hem de bölgesel teknoloji rekabetinde stratejik bir hamle olarak görülüyor. Zirve, Uganda Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Sekreterliği’nin Greenhouse Capital ile iş birliğiyle hayata geçiyor.
ZİRVENİN ODAK NOKTASI YERLİ ÜRETİM
Zirvenin teması olan “Made in Uganda: Innovation to Market” (Uganda’da Üretildi: İnovasyondan Piyasaya), ülkenin teknolojiye yaklaşımında pragmatik bir çizgi izlediğini gösteriyor. Uganda; mobilite çözümleri, dijital biyoteknoloji, havacılık ve ithalat ikame teknolojilerine odaklanarak, yazılım ağırlıklı Afrika teknoloji modellerinden farklı bir yön çiziyor.
AGRESİF TEŞVİK POLİTİKALARI DİKKAT ÇEKİYOR
Uganda hükümeti, etkinlik düzenlemenin ötesinde ciddi taahhütlerde bulunuyor. Yenilikçi şirketlere 10 yıllık vergi muafiyeti sağlayan yasa, kıtadaki en cömert teknoloji teşvik paketlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bu teşvik, altyapı yatırımları ve düzenleyici reformlarla birlikte Uganda’nın sadece şirket kurmak için değil, ölçek büyütmek için de cazip bir yer haline gelmesini hedefliyor.
BÖLGESEL KALKINMA İÇİN EN UYGUN ZAMANLAMA
Zirve, Doğu Afrika’nın ekonomik anlamda yükselişe geçtiği bir dönemde gerçekleşiyor. IMF verilerine göre bölge 1 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe yaklaşırken, Uganda bu büyüklükte dördüncü sırada yer alıyor. Üç yılda ortalama %6,3 büyüyen ülke, yatırımcılara rekabetin daha az, potansiyelin daha yüksek olduğu bir pazar sunuyor.
Uganda’nın inovasyon yaklaşımı, ağırlıklı olarak yazılım ürünlerine odaklanan Afrika’nın ilk teknoloji dalgasından ayrılıyor. Zirvede “Endüstri 4.0+” ve havacılık gibi alanlara verilen öncelik, ülkenin üretim ve donanım altyapısına dayalı bir model benimsediğini gösteriyor. 600 MW kapasiteli Karuma Barajı ve enerji yatırımları da bu stratejiyi destekliyor.
YATIRIMCILAR İÇİN ÖNEMLİ BİR TEST ALANI
Zirvede 100’den fazla yerli ve uluslararası yatırımcının katılımı bekleniyor. Bu da etkinliği, Nijerya ve Güney Afrika’daki köklü yatırım zirveleriyle rekabete sokuyor. Ancak Uganda, gelişmiş bir teknoloji merkezi olmaktan çok bir “sınır pazarı” kimliğiyle öne çıkıyor. Bu, yüksek risk alan yatırımcılar için yüksek getiri anlamına gelebilir.
UIS 2025’in sektörel odakları arasında mobilite, dijital biyoteknoloji ve havacılık yer alıyor. Bu alanlar Uganda’nın mevcut altyapısıyla orantılı görülmese de, tarım ekonomisinin ihtiyaçlarını karşılamak adına havacılık teknolojilerinin (uydu, drone vb.) kullanımı oldukça gerçekçi bir çözüm sunabilir.
Uganda’nın girişimcilik ekosistemi, Nairobi, Lagos veya Cape Town gibi merkezlerle kıyaslandığında hâlâ çok erken bir aşamada. Ancak bu durum, düşük rekabet ve güçlü devlet desteği sayesinde daha sürdürülebilir iş modellerinin gelişmesine olanak tanıyabilir.
UIS 2025’in başarısı, yalnızca katılımcı sayısıyla değil, zirveden sonra Uganda’nın inovasyon altyapısını ne ölçüde güçlendirdiğiyle ölçülecek. Etkinliğin Ulusal Bilim Haftası ile entegre olması ve 300 bin katılımcıya ulaşması, teknolojinin halk tabanında da benimsenmesini hedefliyor.
BÖLGESEL İŞ BİRLİĞİ STRATEJİSİ
Zirvenin “sınır ötesi ortaklıklar” temasını ön plana çıkarması, Afrika’nın teknoloji gelişiminin ulusal değil bölgesel iş birliklerine dayanması gerektiğinin altını çiziyor. Uganda’nın Doğu ve Orta Afrika arasında köprü rolü üstlenmesi, kıta genelindeki entegrasyon stratejilerine de hizmet ediyor.
Uganda Yatırım Zirvesi 2025, tek seferlik bir gösteri değil, Afrika’da inovasyon paradigmasının değiştiğini gösteren bir işaret. Yazılım ağırlıklı modellerin sınırlılıklarının görüldüğü bu yeni dönemde, Uganda’nın üretim ve altyapıya dayalı yaklaşımı, daha sürdürülebilir bir Afrika teknolojisi vizyonu sunabilir.
Kaynak: Techpoint Africa