Doğu Afrika’da, özellikle Zanzibar ve çevresindeki bölgelerde sıcaklıkların hızla artması, hem ekosistemi hem de ekonomiyi tehdit ediyor. Zanzibar gibi tropikal bölgeler, güzellikleriyle turistleri büyülemeye devam etse de, artan sıcaklıklar artık sadece rahatsız edici değil, aynı zamanda geçim kaynakları için ciddi bir tehlike haline geldi. Bölgede hava sıcaklıklarının yanı sıra deniz suyu sıcaklıklarında da ciddi artış gözleniyor.
OKYANUS SICAKLIKLARI ALARM VERİYOR
Zanzibar açıklarındaki kıyı suları, 1990’dan bu yana yaklaşık 7°C ısınarak ortalama 31°C’den 38°C’ye ulaştı. Bu artış, küresel okyanus ortalamasının neredeyse üç katı hızında gerçekleşti. Hava sıcaklıkları da uzun vadeli ortalamaların üzerinde seyrediyor ve sıcak hava dalgaları daha sık görülmeye başlandı. Kenya, Tanzanya ve Uganda gibi ülkelerde de kıyı şehirleri ve iç kesimler aşırı sıcaklardan etkileniyor.
DENİZ YAŞAMI VE GEÇİM KAYNAKLARI TEHLİKEDE
Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nden iklim uzmanı Ghaamid Abdulbasat, yükselen deniz sıcaklıklarının mercan resiflerinde beyazlamaya, balık stoklarında azalmaya ve kıyı topluluklarının bu değişimlere uyum sağlamakta zorlanmasına neden olduğunu belirtiyor. Zanzibar’da 25 binden fazla kişiyi istihdam eden deniz yosunu üretimi de olumsuz etkileniyor. Paje bölgesindeki bir deniz yosunu çiftliği yöneticisi, hastalıkların artması nedeniyle üretimin düştüğünü ve çiftçilerin gelirlerinde %30-40 oranında azalma yaşandığını ifade etti.
TURİZM SEKTÖRÜ DE RİSK ALTINDA
Bölgenin GSYİH’sine %8,1 katkı sağlayan ve milyonlarca kişiye istihdam sunan turizm sektörü de sıcaklık artışlarından nasibini alıyor. Uzmanlara göre, artan sıcaklıklar turistlerin daha serin bölgelere yönelmesine neden olabilir. Zanzibar’ın Nungwi köyündeki balıkçılar, geçmişe kıyasla daha az balık yakalayabilmek için daha uzun mesafeler kat ettiklerini söylüyor. Kıyı erozyonu ise birçok topluluğun yer değiştirmesine ve geleneksel yaşamlarını terk etmesine neden oluyor.
EKOLOJİK KAYIPLAR ENDİŞE VERİYOR
Kenya’da da benzer bir tablo var. Deniz çayırı yatakları 30 yıl içinde %77 oranında kaybedildi. Doğu Afrika Yaban Hayatı Derneği’nden deniz ekolojisti Kevin Lunzalu, bu ekosistemlerin kıyı erozyonunu azaltma, karbon tutma ve biyolojik çeşitliliği koruma açısından hayati rol oynadığını vurguladı.
YEREL VE BÖLGESEL ÖNLEMLER ARTIRIYOR
Zanzibar hükümeti, iklim değişikliğine karşı yeşil alanlar, su tasarrufu, toplu taşıma gibi alanlarda çalışmalar yürütüyor. Kıyı koruma ve ağaçlandırma projeleri için uluslararası iş birlikleri de güçlendiriliyor. Blue Ventures adlı yerel bir proje, sürdürülebilir balıkçılık uygulamalarıyla balık avında %30’luk artış sağlamayı başardı.
UZMANLARDAN ACİL EYLEM ÇAĞRISI
Uzmanlar, iklim değişikliğinin etkilerini azaltmak için daha fazla yatırım ve politika gerektiğini belirtiyor. Erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi, kıyı yönetiminin iyileştirilmesi ve sınır ötesi iş birliklerinin artırılması öne çıkan öneriler arasında. Dr. Joyce Kimutai, sıcak hava dalgalarının insan kaynaklı iklim değişikliği olmadan neredeyse imkânsız olduğunu vurgulayarak karbon emisyonlarının azaltılması için acil adımlar atılması gerektiğini ifade etti.
“KÜRESEL ISINMA OLMASAYDI BU SICAKLIKLAR GÖRÜLMEZDİ”
World Weather Attribution’ın son çalışmaları, Doğu Afrika’daki aşırı sıcaklıkların temel nedeninin insan faaliyetleriyle hızlanan küresel ısınma olduğunu ortaya koydu. Dr. Kimutai, “Küresel ısınma olmasaydı bu sıcak hava dalgaları yaşanmazdı” diyerek durumun ciddiyetini gözler önüne serdi.
Kaynak: Africa News