Küresel çapta milyonlarca hayranı bulunan İngiliz bilim kurgu dizisi Doctor Who, tarihinde ilk kez bir bölümünü Afrika’da, Nijerya’nın başkenti Lagos’ta çekti. Bu gelişme, özellikle Nijeryalı hayranlar için büyük bir gurur kaynağı oldu.
İngiliz yapımı sitcom’lar Allo Allo ve Fawlty Towers gibi diziler, sömürge döneminden kalma kültürel bir miras olarak Nijerya televizyonlarında sıkça yer bulurken, Doctor Who, Kukoyi’nin hayal gücünü en çok etkileyen yapım oldu. Hala telefon zil sesi olarak klasik Doctor Who temasını kullanan Kukoyi, dizinin kendisi için ne anlama geldiğini şu sözlerle açıklıyor:
“Sanki birisi bizi izliyormuş gibi hissediyorum. Hatalar yapıyoruz, ama elimizden gelenin en iyisini yapıyoruz. Özellikle de bizi doğru yolda yönlendirecek bir öğretmenimiz varsa.”
DİZİDE BİR İLK: TARDIS AFRİKA’DA
Bu bölüm yalnızca Kukoyi için değil, dizinin tarihi için de özel bir anlam taşıyor. 62 yıllık tarihinde ilk kez Afrika kıtasında geçen bir bölüm yayınlanacak. Üstelik seçilen şehir, canlılığı ve kültürel zenginliğiyle bilinen Lagos oldu.
Seçimin sembolik bir anlamı da var. 2013 yılında Nijerya’daki bir televizyon arşivinde, 1960’lardan kalma ve uzun süre kayıp sanılan dokuz Doctor Who bölümü bulunmuştu.
ZAMAN YOLCULUĞU, LAGOS’UN KALBİNDE
Yeni bölümde Doctor’u canlandıran Ncuti Gatwa, Lagos’un hareketli pazarlarında dolaşırken görülüyor. Bölümde “Berber” karakterine hayat veren oyuncu Ariyon Bakare, izleyicilere “zamanda bükülen kültürel ve atalara dair bir çarpışma” ve “bol miktarda saç” vaat ediyor.
Tanıtım görüntülerinde canlı renklerle bezeli bir berber dükkanı, kalabalık bir Lagos pazarı ve dev bir örümceği andıran canavar yer alıyor. Hayranlar bu yaratığın, Batı Afrika ve Karayip halk masallarında yer alan efsanevi karakter Anansiolabileceğini düşünüyor. Ancak bölümün senaristi Inua Ellams, detayları gizli tutuyor.
Ellams, dizinin Nijerya’da neden bu kadar sevildiğini şu sözlerle açıkaldı:
“Doctor’da Nijeryalılara özgü bir şey var. Biz Nijeryalılar gürültülü, sosyal insanlarız. Doctor da gizemli, gösterişli ve bazen aşırı kendine güvenli ama bir şekilde günü kurtarır.”
Aynı zamanda küçük yaşta Nijerya’dan Birleşik Krallık’a göç eden Ellams, Doctor’un on yıllardır neden Afrika’ya nadiren uğradığını da sorguluyor. Ona göre bunun bir nedeni, Afrikalı bir hikâyeyi özgün biçimde yazacak yeterli özgüvene sahip yazarların azlığı olabilir. Bir diğer neden ise Doctor’un ortamına uyum sağlama ve dikkat çekmeme gerekliliği olabilir.
Ancak Ncuti Gatwa’nın Afrikalı kökenlere sahip olması, bu anlatının değişmesini sağlıyor:
“Doctor’un görünüşü sayesinde artık farklı ortamlarda farklı hikâyeler anlatabiliyoruz. İşte bu, dizinin büyüsü, yeni anlatım biçimlerine kapı aralıyor.”
YAYIN SORUNU: HERKES İZLEYEMİYOR
Doctor Who’nun yeni bölümleri Nijerya’da artık ulusal televizyonlarda yayınlanmıyor. Diziyi izleyebilmek için Disney Plus aboneliği gerekiyor. Ancak Kukoyi’ye göre bu durum, sadık hayranları durdurmayacak.
“Ben nefesimi tutmuş bekliyorum,” diyor. “Sonunda, Doctor geliyor!”
İlk kez uzun atkısıyla tanıdığı Tom Baker’lı Doctor Who döneminden beri diziyi takip eden Kukoyi, genç kızları için de aynı sevgiyi aşılamaya çalışıyor. Belki de Doctor’un geleneksel Nijerya kıyafetleri giymesi, Lagos pazarında dolaşması ve yerel efsanelere karışması, onların da bu evrende kendilerini bulmasını sağlar.