M23 grubu, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin doğusundaki stratejik öneme sahip Goma kentinde insani nedenlerle tek taraflı ateşkes ilan etti.
Grup, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, insani yardımın güvenli bir şekilde ulaştırılması ve yüz binlerce yerinden edilmiş insanın ihtiyaçlarının karşılanması yönündeki çağrılara yanıt verdiklerini belirtti. Ancak Kongo hükümeti, ateşkese ilişkin henüz resmi bir açıklama yapmadı.
Goma, zengin maden kaynaklarına sahip bir bölgede bulunmasına rağmen, uzun süredir isyancı grupların kontrolü altında.
Birleşmiş Milletler Sözcüsü Stéphane Dujarric, Kongo’daki duruma ilişkin Pazartesi günü yaptığı açıklamada, sağlık risklerinin arttığını belirterek endişelerini dile getirdi. Ekonomik faaliyetlerin kısmen yeniden başladığını ancak okulların ve bankaların hâlâ kapalı olduğunu ifade eden Dujarric, bölgede ciddi gıda kıtlığı yaşandığını vurguladı.
Doğu Kongo’daki isyancı grupların oluşturduğu koalisyon, Salı günü yürürlüğe girecek insani ateşkes ilan ettiklerini duyurdu. Açıklamada, M23 grubunun da yer aldığı koalisyonun, bölgede elde ettiği toprak kazanımlarının ardından sivillerin güvenliğini sağlamak amacıyla bu kararı aldığı belirtildi.
BM verilerine göre, Goma çevresindeki son çatışmalarda en az 900 kişi hayatını kaybetti, 2.880 kişi ise yaralandı. Şehir, şu anda isyancı grupların kontrolü altında bulunuyor.
G7 ülkeleri ve Avrupa Birliği, M23 grubunun ilerleyişini Kongo’nun egemenliğine yönelik açık bir ihlal olarak nitelendirerek saldırıyı kınadı.
Koalisyonun oluşturduğu Kongo Nehri İttifakı, Kongo ordusunun kontrol ettikleri bölgelere hava saldırıları düzenlediğini ve bu saldırılarda sivillerin hayatını kaybettiğini iddia etti. Ancak, daha fazla toprak genişletme niyetlerinin olmadığını belirterek, mevcut pozisyonlarını koruyacaklarını duyurdu.
Son üç yıldır devam eden çatışmalar nedeniyle yüz binlerce kişi yerinden edilirken, 2025’in başından bu yana 400.000’den fazla insanın evlerini terk etmek zorunda kaldığı bildirildi.
Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, CNN’e verdiği röportajda Ruanda Savunma Kuvvetleri’nin Kongo topraklarında olup olmadığına dair net bir bilgi vermekten kaçındı. Kagame, “Kongo’da Ruanda’yı ilgilendiren bir sorun var mı? Ruanda kendini korumak için her şeyi yapar mı? Buna %100 evet derim” şeklinde konuştu.
Öte yandan, insan hakları örgütleri, Ruanda’ya yönelik baskının artırılması çağrısında bulunuyor. Kongo İletişim Bakanı Patrick Muyaya, uluslararası toplumu Ruanda’ya yaptırım uygulamaya davet ederek, “Sadece kınama yetmez, Ruanda’nın yaptıklarını durdurmak için güçlü adımlar atılmalı. Eğer Afrika’da ve bölgemizde barışı korumak istiyorsak, yaptırımlar en azından atılacak ilk adım olmalıdır” dedi.