Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF), Burundili gazetecilere yönelik artan şiddet olaylarına dikkat çekerek ciddi endişelerini dile getirdi. 5 Haziran’da yapılması planlanan yasama ve yerel seçimler öncesinde gazetecilere yönelik keyfi tutuklamalar, fiziksel saldırılar ve sistematik tehditlerin arttığı belirtiliyor. RSF’ye göre, bu olayların çoğunda güvenlik güçleri ve iktidardaki partinin gençlik kanadı olan Imbonerakure üyeleri sorumlu tutuluyor.
BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNE SERT DARBE
Bu olumsuz tablo, Burundi’nin RSF 2025 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde ciddi bir düşüş yaşamasına neden oldu. Ülke, 180 ülke arasında 125. sıraya gerileyerek bir yılda 17 basamak kaybetti. RSF, Burundili yetkililere çağrıda bulunarak basın mensuplarının güvenliğinin acilen sağlanması gerektiğini vurguladı.
GAZETECİ WILLY KWIZERA’YA KAÇIRMA VE İŞKENCE
Nisan ayından bu yana en az dört ciddi vaka kayda geçti. Son olayda, bağımsız radyo kanalı Bonesha FM’den gazeteci Willy Kwizera, 28 Nisan’da Burundi Üniversitesi’nde öğrenci koşullarını haberleştirirken kaçırıldı ve ağır şekilde darp edildi. Imbonerakure ile bağlantılı kişilerce gözaltına alındığı bildirilen Kwizera, kamu düzenini bozmak ve sürgündeki muhaliflerle iş birliği yapmakla suçlandığı bir belgeyi imzalamaya zorlandı. Serbest bırakılmasına rağmen tehditlerin devam ettiği aktarılıyor.
Bonesha FM yöneticisi Raymond Nzimana, konuyu Ulusal İletişim Konseyi’ne taşıdığını ancak yetkililerin resmi bir temas kurulmadığını iddia ettiğini söyledi. Burundi Üniversitesi ise olayla ilgili açıklamasında durumu küçümseyen bir tavır sergiledi. Buna karşılık, ülkedeki sekiz büyük medya kuruluşunun yöneticileri 3 Mayıs’ta ortak bir bildiri yayımlayarak gazetecilere yönelik saldırıları ve Kwizera’ya yapılan muameleyi kınadı.
BASKININ GEÇMİŞİ: GAZETECİLERE GÖZDAĞI SÜRÜYOR
Bu, Kwizera’nın ilk defa karşılaştığı bir durum değil. 21 Nisan’da, başka bir gazeteci olan Ahmed Masudi Mugiraneza ile birlikte barışçıl bir protestoyu takip ederken polis tarafından şiddetle gözaltına alındı. Olay esnasında her iki gazetecinin de kimliklerini açıkça beyan ettikleri bildirildi.Bunun yanı sıra, 6 Nisan’da bir yerel radyo çalışanı polis kontrol noktasında uzun süre alıkonuldu, 3 Nisan’da ise bir internet haber sitesi muhabiri, Tanganika Gölü çevresindeki çevre kirliliğini haberleştirirken sert şekilde gözaltına alındı. Her iki olayda da gazetecilere yönelik tehdit, hakaret ve aşağılayıcı muamele iddiaları mevcut.
RSF, 2015’teki siyasi krizden bu yana Burundi’de gazetecilerin sistematik baskı altında olduğunu belirtiyor. Birçok bağımsız medya organı kapatıldı, sansür ve izleme faaliyetleri yaygın hale geldi. Nisan 2024’ten bu yana tutuklu bulunan gazeteci Sandra Muhoza, WhatsApp grubunda hassas bilgi paylaştığı gerekçesiyle halen cezaevinde. RSF’nin Sahra Altı Afrika Direktörü Sadibou Marong, gazetecilere yönelik artan saldırıların seçim sürecinde bağımsız basını susturmayı amaçladığını belirterek hükümeti sorumluları cezalandırmaya ve gazetecilerin güvenliğini sağlamaya çağırdı.