Finlandiya, 19. yüzyılda Fransız kuvvetleri tarafından Benin Krallığı’ndan yağmalanan seremonial bir tabureyi (katakle) Batı Afrika ülkesine iade etti. Her iki ülkenin yetkilileri bu adımı, Benin’in kültürel mirasının iadesi sürecinde önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirdi. Üç ayaklı seremonial tabure olan katakle, 17. yüzyılda bugünkü Benin kıyılarında kurulan tarihi Dahomey Krallığı’na ait. Eser, taşınabilir bir taht olarak kralın istikrar ve otoritesini sembolize ediyordu. Müzeye göre kralın ayrıca daha büyük bir tahtı da bulunuyordu.
“İADELERİN DEVAMI GELECEK”
Benin Kültür Bakanı Jean-Michel Herve Abimbola, salı günü Cotonou’da düzenlenen törende yaptığı konuşmada, “Bu bir son değil, yeni bir başlangıç. Artık başka iade, dönüş ve dolaşım alanlarına bakıyoruz,” ifadelerini kullandı. Konuşma, salondan yükselen alkışlarla karşılandı. 1892 yılında Fransız sömürge kuvvetleri, Dahomey Krallığı’nın kraliyet sarayından 27 eseri yağmalamıştı. Bu eserler arasında iki katakle de bulunuyordu. Tüm koleksiyon, Paris’teki Trocadéro Etnografya Müzesi’ne aktarılmıştı. Fransa, 2018’de 26 eserin iade edileceğini duyurmuş ve 2021’de bu süreci tamamlamıştı. Ancak koleksiyondan ayrılan bir katakle, Finlandiya Ulusal Müzesi’ne ulaşmıştı.
“MODERN KÜLTÜREL POLİTİKANIN GÜCÜ”
Finlandiya Bilim ve Kültür Bakanı Mari-Leena Talvitie, salı günü yaptığı açıklamada, “Kraliyet katakle’sinin Benin’e iade süreci, modern ve hakkaniyetli kültür politikasının gücünü ortaya koyuyor,” dedi. Batılı müzeler, geçmişte eserlerin iadesine direnç göstermiş ve bu ülkelerin eserleri koruyacak kaynaklara sahip olmadığını savunmuşlardı. Ancak Benin, yağmalanmış binlerce eserin iadesi için yıllardır yoğun çaba sarf ediyor.