Arap ülkeleri, Sudan’ın kuzeyindeki El-Faşir şehrinde Hızlı Destek Kuvvetleri’nin (HDK) gerçekleştirdiği saldırılarda sivillere yönelik “katliam ve insani ihlaller” nedeniyle sert tepki gösterdi. Mısır, Suudi Arabistan, Katar, Ürdün ve bölgesel örgütler, çatışmaların durdurulması ve acil insani ateşkes ilan edilmesi çağrısında bulundu.
MISIR: “DERHAL İNSANİ ATEŞKES SAĞLANMALI”
Mısır Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Sudan genelinde “derhal insani ateşkes” sağlanması için tüm imkanların seferber edilmesi çağrısında bulundu. Kahire yönetimi, Sudan’ın egemenliği, birliği ve toprak bütünlüğüne verdiği desteği yineleyerek, “ülkenin bölünmesine ya da bütünlüğünün tehlikeye atılmasına yönelik her türlü girişimi” reddetti.
SUUDİ ARABİSTAN: ”SİVİLLER KORUNMALI,İNSANİ YARDIM ENGELLENMEMELİ”
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı da El-Faşir’de yaşanan “ağır insani ihlalleri” kınayarak HDK’ye uluslararası insancıl hukuka uyma çağrısı yaptı. Riyad yönetimi, HDK’nin sivilleri koruma, insani yardımların güvenli geçişini sağlama ve “11 Mayıs 2023’te imzalanan Cidde Bildirgesi’ne” bağlı kalma sorumluluğunu hatırlattı. Cidde Bildirgesi, Sudan ordusu ile HDK arasında çatışmaları durdurmak amacıyla yapılan uluslararası girişimlerden biri olarak biliniyor.
KATAR VE ÜRDÜN’DEN ORTAK VURGU
Katar Dışişleri Bakanlığı, El-Faşir’de HDK tarafından işlendiği belirtilen “dehşet verici ihlalleri” kınadı ve örgütün sivilleri koruma yükümlülüğünü hatırlattı. Ürdün de yaptığı açıklamada, Sudan’daki gelişmelerden “derin endişe” duyduğunu belirterek, sivillere yönelik ihlallerin ve gerilimi artıran saldırıların, krizin çözümüne yönelik çabaları zora soktuğunu vurguladı. Amman yönetimi, Sudan’ın güvenliğini, birliğini ve egemenliğini koruyacak barışçıl bir çözüm çağrısında bulundu.
İSLAM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLATI’NDAN KINAMA
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) da yayımladığı açıklamada, Sudan’daki son gelişmelerden “büyük endişe” duyduğunu belirterek, El-Faşir’de HDK tarafından işlendiği bildirilen “ciddi insani ihlalleri” kınadı.
Teşkilat, “acil bir insani ateşkesin” hayata geçirilmesi ve bunu kalıcı bir ateşkesin izlemesi gerektiğini vurguladı. Açıklamada, “Sudan halkının acılarının hafifletilmesi ve ülkenin birliği ile istikrarının korunması için diyalog kaçınılmazdır” denildi.
ARAP BİRLİĞİ VE MÜSLÜMAN LİGİNDEN SERT AÇIKLAMA
Arap Birliği, Sudan ordusunun El-Faşir’den çekilmesinin ardından şehirde yaşanan vahim olaylardan “endişe” duyduğunu açıkladı. Birlik, Birleşmiş Milletler raporlarında yer alan “sivillere yönelik korkunç suçların” acilen durdurulması gerektiğini belirterek, “tüm tarafların barış ve istikrarı yeniden sağlamak için koordineli baskı uygulanması” çağrısında bulundu.
Müslüman Dünya Ligi ise HDK’nin El-Faşir’deki saldırıları sırasında sivilleri hedef alan “dehşet verici suçları” en sert biçimde kınadı. Örgüt, Sudan halkının birliğini ve kaynaklarını tehdit eden savaşın durdurulması için “ciddi ve etkili bir diyalog” başlatılması gerektiğini vurguladı.
ORDU EL FAŞİR’DEN ÇEKİLDİ
Arap ülkelerinin tepkileri, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın, ordunun El-Faşir’den çekileceğini duyurmasının ardından geldi. Burhan, kararın “şehirdeki yıkımı ve sivillerin sistematik şekilde öldürülmesini önlemek” amacıyla alındığını açıkladı.
Sudanlı yetkililer ve uluslararası kuruluşlar, HDK’yi El-Faşir’de “katliamlar, keyfi tutuklamalar ve sivillerin zorla yerinden edilmesi” gibi ağır ihlallerle suçluyor. Şehir, HDK tarafından bir yıldan uzun süredir kuşatma altındaydı.
Birleşmiş Milletler, salı günü yaptığı açıklamada, HDK’nin sivillerin El-Faşir’den güvenli şekilde çıkabilmesi için “insani koridor” açmasına izin vermesi çağrısında bulundu.
Aynı gün, Sudan ordusunu destekleyen silahlı grupların ortak gücü, HDK’nin 26-27 Ekim tarihlerinde kentte 2 bin sivili öldürdüğünü iddia etti. HDK ise bu iddiaları reddederek, “El-Faşir’i ordudan ve ona bağlı güçlerden temizlediklerini” öne sürdü.
Sudan’da ordu ile HDK arasında 15 Nisan 2023’te başlayan çatışmalar, birçok bölgesel ve uluslararası arabuluculuk girişimine rağmen durdurulamadı. İki buçuk yıldır süren iç savaşta binlerce kişi hayatını kaybetti, 15 milyondan fazla insan yerinden edildi.
Kaynak: AA