Kızıldeniz bölgesinde insan kaçakçılığını önlemek için acilen uluslararası bir güvenlik girişimi başlatılması gerektiğini belirten uzmanlar ve yetkililer, Yemen açıklarında yaklaşık 150 göçmeni taşıyan bir teknenin bu ay alabora olması ve 100’e yakın kişinin ölmesinin ardından uyarılarını yineledi.
2014’ten bu yana süren iç savaş, Yemen’i dünyanın en kötü insani krizlerinden birine sürüklerken, Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin Körfez ülkelerinde iş bulma umuduyla kullandığı tehlikeli bir geçiş noktası haline getirdi.
Etiyopya, Somali, Cibuti ve Sudan’dan gelen göçmenler, çatışma ve şiddetten kaçarak Yemen’e ulaşmaya çalışıyor. Uluslararası Göç Örgütü’ne (IOM) göre, 2024’te Doğu Rotası üzerinden 446 bin hareket kaydedildi; bunların yüzde 10’u çocuklardan oluştu. Güzergâhta açlık, susuzluk ve şiddet yaygın.
2025’TE YEMEN SULARINDA EN AZ BEŞ TEKNE FACİASI YAŞANDI
IOM Yemen Misyon Şefi Abdusattor Esoev, 2025’te Yemen sularında en az beş tekne faciası yaşandığını, son on yılda ise en az 1.098 göçmenin denizde boğulduğunu aktardı. 2025’te bu sayı 378’e ulaştı. Esoev, “Yemen’deki göçmen krizi, içinde başka krizler barındıran çok katmanlı bir krizdir” dedi.
Göçmenler genellikle Lahj, Şabwah ve Mokha kıyılarından Yemen’e giriş yapıyor, ardından Aden, Sana ve Marib gibi şehirlerde toplanarak Suudi Arabistan sınırına kadar binlerce kilometre yürüyor. Ancak göç yönetiminde insan haklarına dayalı bir yaklaşımın eksikliği, göçmenlerin suçlu muamelesi görmesine, sınır dışı edilmelerine ve insanlık dışı koşullarda tutulmalarına neden oluyor.
ÇÖZÜM: ULUSLARARASI İŞ BİRLİĞİ
Eski Yemen İnsan Hakları Bakanı Muhammed Askar, çözüm için Afrika Boynuzu ve Babülmendep kıyı ülkeleriyle uluslararası kuruluşların işbirliği yapması gerektiğini vurguladı. Yemen uzmanı Abulgani El Eryani ise kısa vadede Yemen Sahil Güvenliği’nin donanım ve eğitimle desteklenmesi, orta vadede geri gönderme mekanizmasının kurulması ve uzun vadede Kızıldeniz bölgesinde kaçakçılık ve terörle mücadele için çok taraflı bir güvenlik yapısının oluşturulması gerektiğini belirtti.
RUSI düşünce kuruluşundan Yemen uzmanı Baraa El Şiban, güvenlik güçlerine eğitim verilmesi ve Yemen kamuoyunda göçmenlerin kaçakçılarla karıştırılmasının önlenmesi için farkındalık çalışmalarının önemine dikkat çekti.
Suudi Arabistan 2020’den bu yana insan kaçakçılığı ve göçmen kaçakçılığıyla mücadele için Ulusal Yönlendirme Mekanizması (NRM) ve sınır güvenliği önlemlerini devreye aldı.
Uluslararası Kriz Grubu’ndan Ahmed Naci, hükümetin Afrika Boynuzu ülkeleriyle iletişim kurarak özellikle kıyı bölgelerinde yaşayan potansiyel göçmenleri kaçakçılık ağlarının tehlikeleri konusunda bilgilendirmesi ve bu ağları ortak operasyonlarla dağıtması gerektiğini ifade etti.