2030 yılına kadar nadir toprak elementlerine olan küresel talebin dört katına çıkması bekleniyor ve Afrika, küresel tedarik zincirinde önemli bir sınır noktasına hızla ilerliyor. Küresel enerji geçişi ve sanayileşme konusundaki yenilenen itici güçler, Afrika ülkelerini, kritik maden zenginliklerinin ekonomik potansiyelini kullanmak amacıyla keşif ve üretim çabalarını artırmaya yönlendiriyor.
AFRİKA’NIN ZENGİN MADEN POTANSİYELİ VE YATIRIM FIRSATLARI
2029 yılına kadar kıtada sekiz nadir toprak projesinin faaliyete geçmesi bekleniyor, bu da Afrika’nın, dünya talebinin %10’unu karşılayacak şekilde tedarik sağlamasına olanak tanıyacak. Bu momentumun ön saflarında, Afrika Madencilik Haftası 2025 yer alacak. Bu etkinlik, nadir toprak değer zincirindeki yatırım fırsatlarını vurgulamayı amaçlıyor. Daha önce yeterince keşfedilmemiş olan Afrika’nın nadir toprak sektörü, artık küresel geliştiriciler ve kurumsal yatırımcıların dikkatini çekiyor.
GÜNEY AFRİKA’DAN GLOBAL İŞ BİRLİKLERİNE
Şubat 2025’te, Güney Afrikalı varlık yöneticisi Novare, ABD merkezli ReElement Technologies ile 1,8 milyar R’nin üzerinde bir anlaşma yaparak nadir toprak rafinasyonu ve pil üretim tesisi kurmayı planladı. Bu tesis, Novare’nin finansmanı ile ReElement’in özel rafinasyon teknolojisini birleştiriyor ve yılın ikinci yarısında inşaatına başlanması bekleniyor.
Diğer taraftan, ülkeler stratejik uluslararası destekle büyük projelere ilerliyor. Namibya’da, yalnızca iki adet xenotime tipi ağır nadir toprak yatağının geliştirilmesi sürecinde olan Lofdal Projesi, Namibya Critical Metals ve Japonya Metal ve Enerji Güvenliği Kuruluşu arasındaki ortaklıkla pilot üretim aşamasına geldi. Angola’da ise Pensana, Longonjo Projesini hızlandırmak için Absa Bank Limited’den 80 milyon dolarlık kredi aldı. Bu proje, rüzgar türbini ve elektrikli araç üretimi için kritik öneme sahip olan manyetik metal talebinin %5’ini karşılamayı hedefliyor.
BÜYÜK YATIRIMCILAR SEKTÖRE GİRİYOR
Ünlü milyarderler Jeff Bezos ve Bill Gates, KoBold Metals aracılığıyla Afrika’da nadir toprak madenciliğini ilerletmek için 537 milyon dolar yatırım yaptı. Paralel olarak, Afrika Kalkınma Bankası, yeşil enerji tedarik zincirlerinde uzun vadeli yatırımları çekmek ve döviz piyasalarını istikrara kavuşturmak amacıyla nadir topraklar da dahil olmak üzere kritik minerallerle desteklenen pan-Afrika para birimi olan Afrika Birimleri’ni (AUA) önerdi.
Güney Afrika’daki Phalaborwa ve Steenkampskraal, Angola’daki Makuutu, Tanzanya’daki Ngualla ve Malavi’deki Songwe projeleri, gelişim aşamalarında önemli kilometre taşlarını aşmaya devam ediyor. Bu projeler, Afrika’nın küresel kritik mineraller ekosistemindeki merkezi rolünü pekiştiriyor. Afrika Madencilik Haftası, düzenleyicileri, yatırımcıları ve sanayi liderlerini bir araya getirirken, kıta sadece artan küresel talebi karşılamakla kalmayıp, aynı zamanda nadir topraklar ekonomisinin geleceğini de şekillendirme potansiyeline sahip.