Afrika için yapay zekayı tamamen benimsemek, kıtadaki sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için oldukça kritik bir öneme sahip oldu.
İşte bu alanda bir sıçrama yapmak adına, “Afrika’da, Afrika için, Afrika Tarafından Yapılan AI Dil Modelleri” adlı girişim, 21 Ekim Salı günü Ruanda’nın Kigali kentinde düzenlenen Mobil Dünya Kongresi sırasında duyuruldu.
Girişim, kıtayı kapsayan dil modelleri geliştirmeyi hedefliyor. Afrika dillerini, kültürlerini ve bilgilerini küresel dijital gelecekte doğru şekilde temsil etmeyi amaçlıyor.
ORANGE VE ORTAKLIKLARIN ROLÜ
Orange, bu projede Airtel, Axian Telecom, Ethio Telecom, MTN ve Vodacom ile ortak olarak girişimin öncüsü konumunda olacak.
Şirket, 27 Kasım 2024’te OpenAI ve Meta ile Afrika dillerini tanıyabilen ve onlarla etkileşim kurabilen bir yapay zekâ geliştirmek üzere ortaklık imzalamıştı. Bu iş birliğiyle Orange, yapay zekaya verdiği önemde istikrarlı olduğunu bir kez daha göstermiş oldu.
AFRİKA’DA YZ DİL AÇIĞI
Günümüzde hakim dil modellerinin büyük çoğunluğu sınırlı sayıda “küresel” dil üzerinde eğitiliyor. Bu durum, Afrika’nın binlerce dili kapsayan zengin dil çeşitliliğinin ciddi şekilde göz ardı edilmesine yol açıyor.
Mevcut bu “YZ dil açığı”, milyarlarca potansiyel kullanıcının marjinalleşmesine neden oluyor. Yapay zekâ kıtaya tam olarak uyumlu bir şekilde entegre edilmediği için, Afrika’dakiler eğitim, sağlık, tarım veya kamu hizmetleri gibi temel alanlarda yapay zekânın kolaylaştırıcı hizmetlerinden yeterince yararlanamıyor.
Kıtada 2030’a kadar yapay zekâ kullanım oranının %99’a çıkması bekleniyor ve yapay zekânın etkili kullanımının 2,9 trilyon dolarlık bir gelir oluşturabileceği tahmin ediliyor.
DİL ENTEGRASYONU İÇİN DÖRT TEMEL UNSUR
Yapay zekânın dil entegrasyonunu sağlamak için dört temel unsurun profesyonelce uygulanması gerekiyor:
- VERİ: Milyonlarca kelime ve ifadeyi Afrika dillerinde toplamak, rıza ve anonimlik kurallarına sıkı sıkıya uymak, başlıca dilleri, yerel lehçeleri ve konuşulan dili kapsamak; yalnızca şehirleri veya elitleri önceliklendirmemek.
- HESAPLAMA GÜCÜ: Bu YZ’leri eğitmek için kaynakları ortaklaşa kullanmak, maliyetleri düşürmek ve bilgi güvenliğini sağlamak.
- YETENEK: Afrika YZ uzmanlarını yetiştirmek ve onları kıtada tutacak cazip kariyer fırsatları sunmak, böylece yeni sektörü büyütmek.
- YÖNETİM: Hükûmetlerin açık bir yasal çerçeve oluşturması, inovasyonu ve yatırımı teşvik etmesi, vatandaş verilerini koruması ve yeni teknolojilerin herkesin yararına olmasını sağlaması.
Eğer bu proje başarılı olursa, Afrika’da yapay zekâ entegrasyonu konusunda müthiş bir adım atılmış olacak.

