Afrika Birliği (AfB) Komisyonu Başkanı Mahmoud Ali Youssouf, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin (KDC) Güney Kivu eyaletinde yaşanan çatışmalarda 400’den fazla sivilin öldürülmesi sonrası tüm taraflara itidal çağrısında bulundu.
AfB tarafından perşembe günü yayımlanan açıklamada Youssouf, sivillere yönelik giderek artan şiddetten “derin üzüntü” duyduğunu belirtti ve tüm aktörleri şiddetten kaçınmaya, siyasi çözüme öncelik vermeye çağırdı.
Bu açıklama, Güney Kivu hükümet sözcüsü Bashizi-Didier Kabuya’nın çarşamba günü yaptığı duyurunun ardından geldi. Sözcü, Uvira bölgesindeki farklı yerleşimlerde kadın, çocuk ve gençlerin de aralarında bulunduğu en az 413 kişinin kurşun, bomba ve havan saldırılarıyla öldürüldüğünü açıkladı.
Aynı gün, M23 isyancı grubu, Burundi sınırına yakın önemli ticaret merkezi ve Güney Kivu’nun geçici başkenti işlevi gören Uvira kentini ele geçirdiğini duyurdu. Kentin düşmesi, 200 binden fazla kişinin göç etmek zorunda kaldığı büyük bir insani krize yol açtı.
“BARIŞ ANLAŞMASIYLA OLUŞAN OLUMLU HAVAYA AYKIRI”
KDC Cumhurbaşkanı Félix Tshisekedi ile Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, 4 Aralık’ta ülkenin doğusundaki çatışmaları durdurmayı amaçlayan bir barış ve ekonomik iş birliği anlaşması imzalamıştı. Bu anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump’ın haziran ayında arabuluculuğunu üstlendiği barış sürecinin devamı niteliği taşıyordu.
AfB Komisyonu Başkanı Youssouf, son çatışmaların, KDC ile AFC/M23 arasında imzalanan Doha Çerçeve Anlaşması ile KDC ve Ruanda arasında ABD arabuluculuğunda sağlanan barış anlaşmasıyla oluşan olumlu havaya “aykırı” olduğunu belirtti.
Youssouf, Büyük Göller Bölgesi’nde kalıcı barışın ancak ülkelerin egemenlik ve toprak bütünlüğüne tam saygı ile mümkün olduğunu vurgulayarak, KDC’nin doğusunda “paralel bir yönetim kurma girişimlerini” de kınadı.
TARAFLAR BİRBİRİNİ SUÇLUYOR
KDC hükümeti, Uvira’daki şiddetten “Ruanda Savunma Kuvvetleri’nin son günlerde Kamanyola-Uvira hattında başlattığı geniş çaplı saldırıları” sorumlu tuttu. İletişim Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada saldırıların ateşkesin ve son barış anlaşmalarının “açık ihlali” olduğu ifade edildi ve Trump’ın desteklediği anlaşmanın uygulanabilmesi için bağlayıcı yaptırımların gündeme alınması çağrısı yapıldı.
Öte yandan Ruanda, çarşamba günü KDC ve Burundi ordularını ateşkesi ihlal etmekle suçladı.
M23 isyanı 2021’de yeniden alevlenmiş, grup kısa sürede Goma ve Bukavu dahil birçok stratejik bölgenin kontrolünü ele geçirmişti. BM, Kinşasa yönetimi ve bölgedeki farklı aktörler, M23’e Ruanda’nın destek verdiğini savunurken, Kigali bu suçlamaları reddediyor.