Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Johannesburg şehri, ABD’nin mülteci kabul programı kapsamında faaliyet gösteren bir başvuru merkezine düzenlenen ve Kenya vatandaşı 7 kişinin gözaltına alınmasıyla sonuçlanan operasyon, Pretoria ile Washington arasında diplomatik gerilime yol açtı. ABD Dışişleri Bakanlığı, operasyonun ardından yaptığı yazılı açıklamada, Güney Afrikalı beyaz çiftçilere yönelik mülteci kabul programı çerçevesinde görev yapan yetkililerin gözaltına alınmasını sert bir dille eleştirdi. Açıklamada, ABD adına çalışan görevlilerin pasaport bilgilerinin kamuoyuyla paylaşıldığı yönündeki iddialar da gündeme getirilerek, bunun “kabul edilemez bir taciz biçimi” olduğu ifade edildi.
ABD yönetimi, söz konusu operasyonun “Güney Afrika’nın ABD hükümeti personelini korkutmaya yönelik bir girişim” olarak değerlendirildiğini belirtti. Açıklamada:
“ABD, yurt dışında yasal ve barışçıl şekilde görev yapan hükümet yetkililerine veya vatandaşlarına yönelik bu tür davranışlara müsamaha göstermeyecektir.” denildi.
Washington, Güney Afrika hükümetine de açık bir çağrıda bulunarak:
“Sorumluların hesap vermeye zorlanmaması ciddi sonuçlara yol açacaktır. Güney Afrika hükümetini bu durumu kontrol altına almaya ve gerekli adımları acilen atmaya çağırıyoruz.” ifadelerini kullandı.
”OPERASYON YASAL ÇERÇEVEDE YAPILDI”
Güney Afrika Uluslararası İlişkiler ve İşbirliği Bakanlığı ise ABD’nin tepkilerine yanıt vererek, söz konusu operasyonun ülkenin göçmenlik mevzuatına tamamen uygun şekilde gerçekleştirildiğini savundu. Açıklamada, gözaltına alınan 7 Kenya vatandaşının gerekli çalışma izinleri olmaksızın faaliyet yürüttüklerinin tespit edildiği belirtildi. Bakanlık:
“Güney Afrika, egemenliğinden ve hukukun üstünlüğünün uygulanmasından taviz vermeyecektir.” vurgusunda bulunarak, sınır dışı kararının yasal bir işlem olduğunu açıkladı.
ABD’li yetkililere ait kimlik bilgilerinin kamuoyuyla paylaşıldığı yönündeki iddialar ise kesin bir dille reddedildi. Açıklamada:
“Güney Afrika, veri güvenliğini son derece ciddiye alır ve tüm faaliyetlerini sıkı yasal ve diplomatik protokoller çerçevesinde yürütür. Devletin bu tür bir müdahalede bulunduğuna dair iddiaları kesinlikle reddediyoruz.” sözlerine yer verildi.
ARKA PLANI
ABD’nin Güney Afrikalı beyaz çiftçilere yönelik mülteci kabul programı kapsamında Johannesburg’da açtığı başvuru merkezine 17 Aralık’ta düzenlenen operasyonda, turist vizesiyle ülkede bulundukları ve yasa dışı çalıştıkları belirlenen 7 Kenya vatandaşı gözaltına alınmış ve ardından sınır dışı edilmişti.
ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika nüfusunun yaklaşık yüzde 8’ini oluşturan beyazların “soykırıma uğradığını” ve topraklarına el konulduğunu öne sürüyor. Bu iddialar çerçevesinde Washington yönetimi, mayıs ayından bu yana “beyaz Güney Afrikalı çiftçilere” mülteci statüsü tanıyor.
ABD, gelecek yıl kabul etmeyi planladığı 7 bin 500 mültecinin büyük bölümünü, “ırk ayrımcılığına uğradıkları” gerekçesiyle Güney Afrikalı beyaz çiftçiler arasından seçeceğini açıklamıştı. Trump yönetimi, kasım ayında Johannesburg’da düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’ne katılmamış, ayrıca Güney Afrika’nın G20’den dışlanması yönünde girişimlerde bulunmuştu.
Kaynak: AA