ABD Senatosu, Hava Kuvvetleri Generali Dagvin R. M. Anderson’ı Afrika’daki Amerikan askeri operasyonlarını yürüten ABD Afrika Komutanlığı (AFRICOM) başkanlığına getirdi. Böylece ilk kez Hava Kuvvetleri kökenli bir subay, komutanlığın başına geçmiş oldu. Anderson, görevini resmi devir teslim sonrası Deniz Piyadeleri Generali Michael E. Langley’den devralacak.
AFRİKA’DA YENİ STRATEJİ: HAVA GÜCÜ, İSTİHBARAT VE ÇOK ALANLI OPERASYONLAR
Türkiye’nin bölgedeki varlığı da diğer aktörlerden önemli ölçüde ayrışıyor. Ankara, son yıllarda Afrika’da askeri üsler, eğitim programları ve savunma diplomasisi yürütürken, özellikle İHA ve SİHA teknolojileri birçok Afrika ülkesi tarafından sahada etkin, maliyet avantajlı ve siyasi açıdan esnek bir seçenek olarak benimseniyor. Bu durum Türkiye’yi kıtadaki askeri modernizasyon süreçlerinde tercih edilen bir ortak hâline getirirken, ABD’nin AFRICOM düzeyindeki yeni yapılanmasıyla birlikte Afrika güvenlik denkleminde yeni rekabet ve işbirliği alanlarının doğabileceğine işaret ediyor.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi’nde konuşan Anderson, Afrika’daki güvenlik ortamının “hızla değiştiğini” belirterek ABD’nin bölgede daha “esnek, hızlı ve çok katmanlı” bir askeri kapasiteye ihtiyaç duyduğunu söyledi.
Yeni komutanın özellikle şu yetkinliklerinin öne çıktığı belirtiliyor:
- Afrika Özel Harekat Komutanlığı (SOCAFRICA) tecrübesi
- Havadan gözetleme, istihbarat, İHA/SİHA ve siber unsurlara hâkimiyet
- Boko Haram, DEAŞ, Eş-Şebab gibi gruplara karşı operasyonel deneyim
- Çok uluslu harekât planlama kabiliyeti
Pentagon yetkililerine göre, Anderson’ın bir Hava Kuvvetleri subayı olması, AFRICOM’un hava operasyonları, gözetleme-istihbarat (ISR), sınır ötesi lojistik ve dron teknolojilerine daha fazla ağırlık vereceği anlamına geliyor.
Bu değişim, kıtada giderek artan Çin ve Rusya etkisine karşı ABD’nin bölgedeki askeri varlığını yeniden konumlandırma çabasının parçası olarak yorumlanıyor.
“Afrika’da istikrarın anahtarı ortaklık”
Anderson, Afrika ülkeleriyle oluşturulan ortaklıkların korunması gerektiğini belirterek Somali, Kenya, Nijerya ve Sahra Altı Afrika ülkeleriyle yürütülen terörle mücadele programlarına öncelik vereceğini ifade etti.
Komutan, özellikle Afrika Boynuzu’nun önemine vurgu yaptı. Bu bölge, Kızıldeniz’e açılan kritik deniz yolları, Assab Limanı ve Yemen’e yakınlığı nedeniyle ABD’nin küresel askeri stratejisinde özel bir konuma sahip.
AFRICOM’UN GEÇMİŞ SINAVLARI VE YENİ BEKLENTİLERİ
Anderson’ın SOCAFRICA komutanı olduğu dönemde:
- Kenya’daki Manda Bay üssüne yapılan saldırıda üç Amerikalı hayatını kaybetmiş, üs güvenliği tartışma konusu olmuştu.
- Nijer’de kaçırılan bir ABD vatandaşının kurtarma operasyonu başarıyla yürütülmüştü.
- 13.000 ABD askerinin Somali’den başka Afrika ülkelerine kaydırıldığı geniş ölçekli yeniden konuşlanma planı yönetilmişti.
Bu kritik deneyimler, kendisine dört yıldızlı general rütbesinin verilmesini de kolaylaştırdı. ABD’de bu rütbeyi taşıyan çok az sayıda subay bulunuyor.