Ramazan, İslami hicri takvimin dokuzuncu ayı olup, Müslümanlar için derin bir manevi arınma, ibadet ve oruç dönemi olarak kabul edilir. Mısır’da bu kutsal ay, dini bağlılığın yanı sıra zengin kültürel mirasla harmanlanan benzersiz geleneklerle kutlanır.
ORUÇ VE İFTAR
Ramazan ayında Mısırlılar, gün doğumundan gün batımına kadar oruç tutarak yemek yemekten, içmekten ve diğer fiziksel ihtiyaçlardan uzak dururlar. “Savm” olarak bilinen bu uygulama, İslam’ın beş şartından biri olup, bireylerde öz disiplin, ihtiyaç sahiplerine empati ve manevi gelişim sağlamayı amaçlar. Her akşam, oruç “iftar” yemeği ile açılır ve bu an, aileleri ve toplumu bir araya getirir.
RAMAZAN GELENEKLERİ
Mısır’ın Ramazan kutlamaları, kendine özgü birçok gelenekle öne çıkar:
Fanoos (Ramazan Fenerleri): Ramazan boyunca sokaklar ve evler, “fanoos” adı verilen rengârenk fenerlerle süslenir. Bu gelenek, Fatımi dönemine dayanır ve o dönemde Ramazan gecelerinde düzenlenen alayları aydınlatmak için fenerler kullanılırdı. Günümüzde ise bu fenerler, Ramazan’ın neşesini ve coşkusunu simgeler.
İftar Topu: Mısır’da köklü bir gelenek olan iftar topu, gün batımında orucun açılma vaktini duyurmak için ateşlenir. 15. yüzyılda Memlük Sultanı Seyfeddin Huşkadem döneminde başladığı düşünülen bu gelenek, günümüzde Kahire Kalesi gibi önemli noktalarda sürdürülmektedir.
Mesaharaty (Sahur Çağrıcısı): Sahur vakti yaklaşırken, bazı mahallelerde “mesaharaty” adı verilen kişiler, davul çalarak ve ilahiler söyleyerek insanları sahura kaldırır. Bu gelenek, toplumsal dayanışmayı güçlendiren ve oruç hazırlıklarını kolaylaştıran önemli bir unsurdur.
RAMAZAN’A ÖZGÜ LEZZETLER
Ramazan ayında Mısır mutfağı, özel ve lezzetli yemeklerle zenginleşir:
Hoşaf: Kuru meyvelerin tatlı şerbet içinde bekletilmesiyle yapılan hoşaf, gün boyu süren açlığın ardından enerji sağlamak için tercih edilen bir tatlıdır.
Kamarüddin: Kayısı bazlı bu tatlı içecek, hem ferahlatıcı hem de besleyici olmasıyla iftar sofralarının vazgeçilmezleri arasındadır.
Kunafa ve Atayef: Ramazan’a özel tatlılar arasında yer alan kunafa, ince hamur tellerinden yapılan, içine ceviz ya da tatlı peynir konarak şerbetle tatlandırılan bir tatlıdır. Atayef ise ceviz veya kremayla doldurulup kızartılan ya da fırınlanan geleneksel Ramazan tatlılarındandır.
SOSYAL VE KÜLTÜREL ETKİNLİKLER
Ramazan, Mısır’da sadece ibadetle değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel etkinliklerle de dolu bir dönemdir:
Ramazan Çadırları ve Buluşmalar: Şehirlerde, geleneksel müzik dinletileri ve toplu iftar yemekleri sunulan özel Ramazan çadırları kurulur. Bu çadırlarda semazen gösterileri ve canlı müzik performansları düzenlenerek Ramazan coşkusu pekiştirilir.
Yardımlaşma ve Bağış: Ramazan ayında cömertlik ön plandadır. Mısırlılar, ihtiyaç sahiplerine yemek dağıtma, hayır kurumlarına bağış yapma ve toplu iftar organizasyonları düzenleme gibi hayırseverlik faaliyetlerinde bulunur.
Mısır’da Ramazan’ı deneyimlemek, dini bağlılık ile kültürel zenginliğin harmanlandığı benzersiz bir atmosfer sunar. Renkli fenerlerden sahur davulcularına kadar uzanan gelenekler, hem manevi huzuru artırır hem de toplumsal dayanışmayı güçlendirir.