Güney Afrika’da siyasi tansiyon yükselirken, eski Devlet Başkanı Jacob Zuma’nın liderliğindeki UMkhonto weSizwe (MK) Partisi, sivil toplum kuruluşu AfriForum’u vatana ihanetle suçladı. Suçlama, ABD Başkanı Donald Trump’ın Güney Afrika’ya yönelik mali yardımları kesme kararı sonrasında gerçekleşti.
”ABD, AfriForum tarafından yanıltıldı” iddiası
Güney Afrika’nın üçüncü büyük partisi konumundaki MK, AfriForum’un ABD’yi ülkede yürürlüğe giren arazi kamulaştırma yasası konusunda yanlış yönlendirdiğini iddia etti. Partiye göre, bu yanıltıcı bilgiler Trump’ın Güney Afrika’ya yönelik yürütme emri çıkarmasına neden oldu. MK, AfriForum’un bu eylemlerini “ihanet ve ekonomik sabotaj” olarak nitelendirerek sert bir dille kınadı.
Trump, Güney Afrika’ya yardımı kesti
Geçtiğimiz hafta ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika’ya yapılan mali yardımları durduran bir yürütme emri imzaladı. Trump yönetimi, kararın gerekçesi olarak Güney Afrika hükümetinin toprak kamulaştırma yasasını yürürlüğe sokmasını, İsrail’e karşı açılan soykırım davasını ve İran ile geliştirilen diplomatik ilişkileri gösterdi. ABD yönetimi, Güney Afrika’nın insan hakları ihlallerini desteklediğini ve ABD güvenliğine tehdit oluşturduğunu savundu.
Kamulaştırma yasası ve beyaz çiftçiler tartışması
Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa kısa süre önce tartışmalı arazi kamulaştırma yasasını onayladı. Yasa, apartheid döneminde siyah Güney Afrikalıların ellerinden alınan toprakları tazminatsız olarak geri almalarına olanak tanıyor. Ramaphosa, Trump’ın, hükümetin beyaz çiftçilerin topraklarını zorla ele geçirdiği yönündeki iddialarını reddetti.
Güney Afrika hükümeti, ABD’den yalnızca HIV/AIDS ile mücadele konusunda finansal destek aldıklarını belirtiyor. Ancak uzmanlar, Trump’ın kararının iki ülke arasındaki ticarete zarar verebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. ABD, Güney Afrika’nın ikinci en büyük ticaret ortağı konumunda ve bu tür diplomatik gerginliklerin uzun yıllardır devam eden siyasi, ticari ve kültürel ilişkileri olumsuz etkileyebileceği öngörülüyor.
Afrikalılar ABD’nin mülteci teklifini reddetti
Trump yönetimi, yürütme emrinde beyaz Güney Afrikalıların ABD’de mülteci statüsü alarak ayrımcılıktan kaçabileceklerini belirtti. Ancak Güney Afrika’daki Afrikalı gruplar, bu teklifi kesin bir dille reddetti. AfriForum CEO’su Kallie Kriel, Güney Afrika’daki kültürel kimliklerini koruma konusunda kararlı olduklarını vurgularken, Dayanışma Hareketi Başkanı Flip Buys ise hiçbir zaman ABD’nin Güney Afrika’ya yaptırım uygulaması ya da mali yardımları kesmesi yönünde bir çağrıda bulunmadıklarını ifade etti.
Toprak mülkiyeti tartışması devam ediyor
Güney Afrika’da toprak mülkiyeti, apartheid döneminden miras kalan en hassas konuların başında geliyor. Ülkenin tarım arazilerinin büyük bir kısmı hâlâ beyaz azınlığın kontrolünde bulunuyor. Apartheid sonrası süreçte toprak reformu girişimleri yavaş ilerlediği için, beyazlara ait ticari çiftlikler gıda üretiminde hâkimiyetini sürdürüyor.
Güney Afrika’nın geleceği belirsiz
Güney Afrika’da artan siyasi gerilimler, ülkenin geleceğine dair belirsizlikleri de beraberinde getiriyor. Hem yerel hem de uluslararası aktörlerin atacağı adımlar, ülkenin ekonomik ve siyasi istikrarını doğrudan etkileyecek. Gelişmeler, Güney Afrika’nın küresel arenadaki konumunu ve uluslararası ilişkilerini şekillendirmeye devam edecek.