BM’nin ülkedeki insani yardım koordinatörünün Pazartesi gecesi yayımladığı rapora göre, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin (KDC) doğusunda son günlerde yaşanan çatışmalarda en az 74 kişi öldü, 83 kişi yaralandı. Ölenlerin çoğu sivil.
2–7 Aralık tarihleri arasında KDC ordusu ile M23 isyancıları arasında yaşanan, ağır silahların ve yoğun top atışlarının kullanıldığı çatışmalar; Güney Kivu eyaletindeki Uvira, Walungu, Mwenga, Shabunda, Kabare, Fizi ve Kalehe bölgelerini etkiledi.
Yeni verilere göre, çatışmalar 2 Aralık’tan bu yana 200 binden fazla kişinin yerinden olmasına yol açtı. Binlerce kişi ise Burundi ve Ruanda başta olmak üzere komşu ülkelere sığındı. BM, bu krizin yaşandığı Güney Kivu’da hâlihazırda 1,2 milyon iç göçmenin bulunduğunu hatırlattı.
“SİVİLLER DERHAL KORUMA ALTINA ALINMALI”
BM KDC İnsani Yardım Koordinatörü Bruno Lemarquis, yaptığı açıklamada çatışmaların siviller üzerindeki “yıkıcı etkisinin” kabul edilemez olduğunu vurguladı.
“Sivil kayıpların zaten trajik olan bilançoya eklenmesini engellemek hayati önemdedir. Yerleşim alanlarında patlayıcı silah kullanımı ve okullar gibi sivil altyapıya yönelik saldırılar derhal durmalı. Siviller ve sivil altyapılar hedef değildir” dedi.
Lemarquis, çatışmaların tıbbi tahliyeleri dahi engellediğini belirterek tüm tarafları uluslararası insancıl hukuka uyma çağrısı yaptı:
“Taraflar, sivillerin korunmasını, askeri operasyonlarda ayrım gözetilmesini ve insani aktörlerin yaralılara bakım dahil hayat kurtaran yardıma güvenli ve engelsiz erişimini sağlamalıdır.”
“RUANDA BARIŞ ANLAŞMASINI İHLAL ETTİ”
4 Aralık’ta KDC Cumhurbaşkanı Félix Tshisekedi ile Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame, Washington’da KDC’nin doğusundaki çatışmaları sona erdirmeyi amaçlayan “tarihi” bir barış ve ekonomik işbirliği anlaşması imzalamıştı. Bu anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump’ın Haziran ayında yürüttüğü arabuluculuk sürecinin devamı niteliğindeydi.
Tshisekedi ise Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Ruanda’yı Trump’ın arabuluculuğuyla sağlanan barış anlaşmasını ihlal etmekle suçladı.
ÇATIŞMALAR SÜRÜYOR
KDC’nin doğusundaki şiddet onlarca yıldır devam ediyor; binlerce insanın ölümüne ve milyonlarca kişinin yerinden olmasına yol açtı.
Yerel kaynaklara göre AFC-M23 isyancı grubu ile hükümet güçleri arasındaki yeni çatışmalar, geçen hafta başlayan şiddetin ardından Pazartesi günü de Kuzey Kivu’daki Masisi bölgesinde sürdü.
2021’de yeniden ortaya çıkan M23, o tarihten bu yana KDC ordusuna karşı saldırılarını yoğunlaştırmış durumda. BM, Kinşasa yönetimi ve diğer bölgesel aktörler, M23’ün Ruanda tarafından desteklendiğini savunuyor; Kigali ise bu iddiaları reddediyor.