Kongo Demokratik Cumhuriyeti (KDC) Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, Ruanda’yı 4 Aralık’ta Washington’da imzalanan ABD arabuluculuğundaki barış anlaşmasını ihlal etmekle suçladı. Tshisekedi, parlamentoda yaptığı konuşmada, “Ruanda, Washington’da verdiği taahhütleri şimdiden ihlal ediyor” dedi.
Tshisekedi ile Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, onlarca yıldır süren Kongo’nun doğusundaki çatışmaları sona erdirmeyi amaçlayan “tarihi” barış ve ekonomik işbirliği anlaşmasını geçtiğimiz hafta imzalamıştı. Bu anlaşma, Haziran ayında ABD Başkanı Donald Trump tarafından yürütülen barış girişiminin devamı niteliğindeydi.
Ancak Tshisekedi’nin açıklamasına göre, anlaşmanın imzalanmasından yalnızca bir gün sonra Ruanda ordusu, Bugarama kasabasından ağır silahlarla KDC’nin Güney Kivu eyaletindeki Kaziba, Katogota ve Lubarika bölgelerine saldırı düzenledi. Saldırılar sonucunda ciddi can kayıpları ve maddi hasar oluştuğu belirtildi. Tshisekedi, bunun ateşkesin açık bir ihlali olduğunu ifade etti.
Ruanda Dışişleri Bakanı Olivier Nduhungirehe ise, pazar günü yaptığı açıklamayı yineleyerek suçlamaları “gülünç” olarak nitelendirdi ve Kinşasa’nın suçu örtbas etmeye çalıştığını savundu.
Kagame, imza töreninde yaptığı konuşmada, daha önce birçok arabuluculuk girişiminin başarısız olduğunu, ancak ABD öncülüğündeki bu anlaşmanın “bu çatışmayı tamamen sona erdirmek için gerekli tüm unsurları içerdiğini” söylemişti.
Tshisekedi ise milletvekillerine hitabında, anlaşmanın Ruanda birliklerinin doğu Kongo’dan derhal çekilmesini, yabancı silahlı grupların – özellikle Ruandalı FDLR’nin – dağıtılmasını, çatışmaların durdurulmasını ve yürütmeyi izleyecek ortak bir güvenlik mekanizmasının kurulmasını şart koştuğunu hatırlattı. DR Kongo’nun diplomatik çözüm yolundan umutlu olduğunu ve anlaşmaya bağlı kalacağını vurguladı.
Kongo’nun doğusu, yıllardır süren şiddet nedeniyle binlerce kişinin hayatını kaybettiği ve milyonların yerinden edildiği bir bölge olmayı sürdürüyor. Geçtiğimiz hafta AFC-M23 isyancıları ile hükümet güçleri arasındaki çatışmalar yeniden alevlenmiş ve pazartesi günü Kuzey Kivu’daki Masisi bölgesinde devam etmişti. M23 isyanı 2021’de yeniden ortaya çıkmış ve hükümete karşı büyük çaplı bir saldırı başlatmıştı. Birleşmiş Milletler ve Kinşasa, Ruanda’yı M23’ü desteklemekle suçlarken Kigali bu iddiaları reddediyor.