Güney Afrika İçişleri Bakanlığı, İsrail’den gelen ve yüzlerce Filistinliyi taşıyan “mysterious” charter uçuşlarının ardından Filistin pasaportu sahiplerine tanınan 90 günlük vize muafiyetini kaldırdığını açıkladı. Kararın, vize uygulamasının İsrailli aktörler tarafından “Gazzelilerin gönüllü göçü” çabalarıyla kötüye kullanıldığının tespit edilmesi üzerine alındığı belirtildi. Karar, ülkede geniş yankı uyandırırken hükümet, Filistinlilerin yerinden edilmesini kolaylaştıracak hiçbir girişime izin vermeyeceklerini duyurdu.
Güney Afrika İçişleri Bakanlığı, cumartesi günü yaptığı açıklamada, geçen haftalarda İsrail’den Kenya aktarmalı gelen iki charter uçuşuyla toplam 329 Filistinlinin ülkeye giriş yaptığı bilgisini paylaştı. Bakanlık, soruşturmalarda bu uçuşların tek seferlik değil, daha geniş ve süreklilik taşıyan bir yer değiştirme planının parçası olabileceğine dair bulgular elde edildiğini vurguladı. Açıklamada:
“Vize muafiyetini kaldırmak, bu tür uçuşların tekrarını engellemenin en etkili yoludur. Güney Afrika, Filistinlilerin istismarını ya da zorla yerlerinden edilmesini kolaylaştıran hiçbir plana ortak olmayacaktır.” ifadeleri yer aldı.
Bakanlık, charter uçuşlarıyla gelen Filistinlilerin sığınma başvurularının değerlendirileceğini, diğer gerçek ziyaretçilerin ise prosedürlere uygun şekilde vize alarak ülkeye giriş yapabileceğini bildirdi.
SİVİL TOPLUMDAN KARARA YÖNELİK ELEŞTİRİ
Güney Afrika Boykot, Yatırımların Geri Çekilmesi ve Yaptırımlar (BDS) Koalisyonu koordinatörü Roshan Dadoo, kararın tüm Filistinlileri etkilediğini savunarak tepki gösterdi. Dadoo, Anadolu Ajansı’na yaptığı telefon açıklamasında:
“Vizenin kaldırılması tüm Filistinlilere yönelik kolektif bir cezalandırmadır.” dedi.
Hükümetin güvenlik gerekçelerini anladığını belirten Dadoo, olası güvenlik risklerinin charter uçuşlarını düzenleyen şirketlere yaptırım uygulanarak engellenebileceğini söyledi. Dadoo:
“Bunu tüm Filistin pasaport sahiplerine yüklemek adil değil. Konferans ve ziyaretler için gelecek insanlar var, siz bu kararı bir gecede alamazsınız.” sözlerine yer verdi.
Dadoo ayrıca Gazze’den vize başvurusu yapmanın fiilen imkânsız olduğunu, Güney Afrika temsilciliğinin sadece Ramallah’ta bulunduğunu hatırlattı.
”APARTHEİD DÖNEMİNİ HATIRLATAN BİR ADIM”
Güney Afrika Üniversitesi öğretim görevlisi Ahmed Jhazbhay ise kararın insani boyutuna dikkat çekti. Jhazbhay:
“Bu karar, doğrulanmamış uçuş iddiaları üzerinden Filistinlilere haksızlık yapıyor ve kırılgan bir topluluğu hedef hâline getiriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Güney Afrika’nın tarihsel ve ahlaki olarak ezilen halkların yanında durması gerektiğini belirten akademisyen, “Korkuya dayalı politikalar, apartheid dönemini çağrıştırıyor” dedi.
Karar, ülkede Filistin dayanışma politikası ile ulusal güvenlik gerekçeleri arasındaki denge tartışmasını yeniden alevlendirdi. Hükümet, kontrolsüz girişleri engelleme ve göç manipülasyonunu durdurma gerekçesini öne sürerken; aktivistler, uygulamanın Filistinlilerin hareket özgürlüğünü sınırladığını ve dayanışma geleneğine aykırı olduğunu savunuyor.
Güney Afrika’da kararın nasıl uygulanacağı ve süreçte Filistinlilere yönelik vize prosedürlerinin nasıl şekilleneceği ise önümüzdeki günlerde netleşecek.
Kaynak: AA