Gine-Bissau’da çarşamba günü gerçekleştirilen askeri darbenin ardından General Horta Inta-A, perşembe günü “geçiş dönemi başkanı” olarak yemin etti. Devlet televizyonu TGB, ordunun yönetimi tamamen devraldığını ve devletin tüm yetkilerini üstlendiğini duyurdu.
Askeri yönetim, basın faaliyetlerini askıya aldı, devam eden seçim sürecini durdurdu, sınırları kapattı ve yerel saatle 21.00’den itibaren 9 saatlik sokağa çıkma yasağı ilan etti.
Darbenin, pazar günü yapılan başkanlık seçimleri sonrası hem bağımsız aday Fernando Dias hem de görevdeki Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo’nun zafer ilan ettiği tartışmalı sürecin ardından gerçekleştiği belirtiliyor. Geçici sonuçların açıklanmasına bir gün kala başkent Bissau’da seçim komisyonu ve cumhurbaşkanlığı sarayı yakınlarında silah sesleri duyuldu.
Reuters’ın aktardığına göre Embalo, Fransız basınını arayarak devrildiğini doğruladı, ancak nerede olduğu bilinmiyor. Askeri kanat Embalo’nun gözaltında olup olmadığına dair açıklama yapmadı.
SAHTE DARBE İDDİASI
Seçimin güçlü adaylarından Fernando Dias, yayımladığı video mesajında Embalo’yu “kaybedeceği seçimi durdurmak için sahte darbe kurgulamakla” suçladı. Dias’ın desteklediği koalisyon, seçim sonuçlarının açıklanmasına izin verilmesini talep ederek eski Başbakan Domingos Simoes Pereira’nın serbest bırakılması çağrısında bulundu. Pereira’nın darbenin ardından gözaltına alındığı bildirildi.
Başkent Bissau’da perşembe günü nispeten sakin bir atmosfer gözlenirken askerlerin sokaklarda devriye gezdiği, iş yerleri ve bankaların kapalı olduğu bildirildi.
ÜLKE KAOSUN EŞİĞİNDE
Senegal ve Gine arasında yer alan küçük sahil ülkesi Gine-Bissau, yıllardır kokain kaçakçılığının Avrupa’ya uzanan önemli rotalarından biri olarak biliniyor. Ülke, 1974’te Portekiz’den bağımsızlığını ilan etmesinden bu yana en az 9 darbe veya darbe girişimiyle sarsıldı.
Embalo, 2020’den bu yana görevdeydi ve üç darbe girişiminden sağ çıktığını iddia etmişti. Eleştirmenleri ise Cumhurbaşkanı’nı siyasi krizleri baskı politikalarına zemin hazırlamak için kullandığı yönünde suçluyordu. Dias ise seçim kampanyasında ordunun siyasete müdahalesine son verme sözü vermişti.
Afrika Birliği ve Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), seçim gözlemcilerinin akıbetinin bilinmediğini belirterek derin endişe duyduklarını açıkladı ve anayasal düzenin yeniden tesis edilmesi çağrısında bulundu.