Cezayir ile Fransa arasında 2024 Temmuz sonunda Paris’in Fas’ın Batı Sahra üzerindeki egemenliğini tanımasıyla başlayan 15 aylık diplomatik gerginlik, bu hafta yapılan üst düzey temaslarla yumuşamaya başladı. İki ülke arasındaki siyasi ve güvenlik diyaloğunu yeniden canlandırmak amacıyla üst düzey bir Fransız yetkili Cezayir’e ziyarette bulundu.
Fransa Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri Anne-Marie Descôtes, perşembe günü Cezayir’e giderek çeşitli temaslarda bulundu. Aynı gün Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Christophe Lemoine, günlük basın toplantısında bu ziyareti hatırlatarak iki ülke arasındaki ilişkilerde “normalleşme işaretleri” görüldüğünü belirtti.
İKİLİ İŞ BİRLİĞİ YENİDEN BAŞLADI
Lemoine, gazetecilerin tansiyonun düşmesine ilişkin sorularını yanıtlarken, Cezayir’de insani gerekçelerle affedilen Cezayir asıllı Fransız yazar Boualem Sansal’ın serbest bırakılmasına dikkat çekti. Sansal, 12 Aralık’ta Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun tarafından, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier’in talebi üzerine affedilmişti.
Sözcü, yakın dönemde serbest bırakılan iki Fransız vatandaşı — Sansal ve Venezuela’da dört aydan fazla tutulan yoga eğitmeni Camilo Castro — için “derin bir memnuniyet” duyduklarını ifade etti. Castro’nun ailesi ve insan hakları örgütleri, Castro’nun Venezuela’da “son derece ağır koşullarda” tutulduğunu ve Caracas yönetiminin gözaltı gerekçesini açıklamadığını belirtmişti.
Lemoine, iki kişinin serbest bırakılması için Fransız diplomasisinin “hiçbir çabadan kaçınmadığını” vurgulayarak, dışişleri bakanının sürece katkı sağlayan tüm kurumlara teşekkür ettiğini söyledi.
Descôtes’in Cezayir ziyaretine ilişkin soruya ise Lemoine şu yanıtı verdi:
“Fransız halkına somut fayda sağlayacak sonuçlar üretme isteği var.”
Sözcü, ziyaretin göç, güvenlik ve ekonomi alanlarında ikili iş birliğini yeniden başlatmayı amaçladığını ve bu diyaloğun “çok çaba gerektirdiğini, ancak vatandaşlar için sonuç üretmesi gerektiğini” dile getirdi.
SEMBOLİK TOKALAŞMA
Gazetecilerin, Cumhurbaşkanı Tebbun ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Güney Afrika’da başlayan G20 Zirvesi kapsamında görüşüp görüşmeyeceklerine yönelik sorularına Lemoine, takvime ilişkin yorum yapamayacağını belirterek Élysée Sarayı ve Cezayir makamlarına yönlendirdi.
Cezayirli siyasi kaynaklara göre, iki liderin zirve sırasında kısa bir “tokalaşma” yapması planlanmış ve bu, ilişkilerin yeniden düzelmesine dair “güçlü bir sembolik mesaj” olarak değerlendirilmişti. Ancak Tebbun, daha önce katılacağını açıklamasına rağmen zirveye gitmedi ve ülkesini Başbakan Sifi Ghrieb temsil etti. Tebbun’un neden son anda programdan çekildiği bilinmiyor.
Cezayir merkezli “Tout sur l’Algérie” haber sitesinin aktardığına göre Descôtes’in ziyareti, iki ülke arasındaki diyaloğun yeniden tesis edilmesinin ön hazırlığı niteliğinde. Fransız İçişleri Bakanı’nın ay sonunda veya gelecek ay başında Cezayir’e yapması beklenen ziyaret için zemin oluşturuluyor.
Haberde, Cezayir’in Fransa ile ilişkilerinin yalnızca göç ve güvenlik başlıklarına indirgenmesini istemediği, siyasi, ekonomik, kültürel, eğitim ve bölgesel iş birliğini kapsayan daha geniş bir yaklaşım talep ettiği ifade edildi. Ayrıca, İçişleri Bakanı Laurent Nuñez’in ziyaretinin temel hedeflerinden birinin “ikili ortaklıkları güçlendirmek” olacağı bildirildi.
Önceki bakan Bruno Retailleau’nun, Fransa’da sınır dışı kararı bulunan Cezayirlilerin iadesi konusunda sert bir tutum takınmasıyla gerginliklerin derinleştiği hatırlatılarak, Nuñez’in Cezayir’e yönelik daha esnek bir yaklaşım benimsediği ifade edildi.
Cezayir makamları, Descôtes’in kısa süreli temaslarını resmi olarak duyurmadı. Analistler, Cezayir’in görüşmelere resmi bir nitelik kazandırmak istemediğini, bunun Nuñez’in ziyareti sırasında yapılmasının planlandığını belirtiyor.