Afrika, mobil benimseme ve fintech devriminin çok ötesine geçen köklü bir teknolojik değişime giriyor. Kıta genelinde yeni bir yarış başlıyor: Dijital dönüşümün gelecek on yılına hangi ekonomilerin öncülük edeceğini belirleyecek yapay zeka altyapısını inşa etme yarışı.
Lagos’tan Nairobi’ye, Kigali’den Johannesburg’a kadar hükümetler ve özel sektör oyuncuları bulut bölgelerine, hiper ölçekli veri merkezlerine, yarı iletken tasarım yeteneklerine ve egemen yapay zeka stratejilerine öncelik veriyor. Sonuç, yatırım akışlarını, rekabet gücünü ve Afrika’nın küresel teknoloji pazarındaki gelecekteki yerini yeniden şekillendiren, hızla gelişen bir dijital güç haritası.
AFRİKA’DA YAPAY ZEKA DÖNÜŞÜMÜ
Yapay zekaya ilişkin küresel konuşmaların çoğu tüketici uygulamaları (sohbet robotları, otomasyon araçları ve üretkenlik platformları) etrafında dönüyor. Afrika’nın hikayesi farklı. Kıta genelinde en önemli gelişmeler, yapay zekayı büyük ölçekte güçlendirmek için gereken fiziksel altyapıda perde arkasından gerçekleşiyor :
• Veri merkezleri: Equinix, Africa Data Centres, Raxio, PAIX, NTT ve Teraco tarafından yeni inşa edilenler
• Bulut modernizasyonu: Microsoft, AWS, Google Cloud ve Huawei Cloud ile ortaklıkların derinleştirilmesi
• Fiber genişlemeleri: Doğu Afrika’dan Güney Afrika’ya bölgesel koridor bağlantısı
• Yapay zekaya hazır düzenleme: Ruanda, Kenya, Güney Afrika, Mısır ve Etiyopya’daki ulusal stratejiler
• Bu tesisleri sürdürülebilir şekilde çalıştıran yeşil enerji yatırımları
Bu değişim, taklit değil altyapıya dayalı bir Afrika yapay zeka ekonomisinin temelini oluşturuyor.
KITANIN ÖNDE GELEN ÜLKELERİ: NİJERYA, KENYA VE GÜNEY AFRİKA
Nijerya, Batı Afrika’nın yapay zeka ağ geçidi haline geliyor. Equinix’in planladığı 22 milyon ABD doları değerindeki Lagos veri merkezi ve canlı bir fintech sektörüyle ülke, bulut ve hesaplama hizmetlerine hakim olma yolunda ilerliyor.
Kenya, dijital kimlik uygulamaları, yüksek bulut kullanımı ve ortaya çıkan yapay zeka politika çerçeveleri nedeniyle küresel ilgiyi çekmeye devam ediyor.
Güney Afrika, hiper ölçekli bulut bölgeleri ve güçlü kurumsal talebiyle kıtanın en olgun pazarı olmaya devam ediyor.
Bu arada Ruanda, Senegal, Gana, Namibya ve Etiyopya, yatırım teşvikleri ve yerli kapasiteyi artırmaya yönelik ulusal yapay zeka stratejileri aracılığıyla açığı hızla kapatıyor.
AFRİKA İÇİN ÖNEMİ
Yapay zeka, ulusları olumlu şekilde ödüllendiriyor:
• düşük maliyetli yenilenebilir enerji
• hızla büyüyen dijital pazarlar
• genç teknik yeteneklere erişim
• ve düzenleyici ortamların iyileştirilmesi
Afrika bu dört kriteri de karşılıyor.
Kıta altyapı tabanını başarıyla ölçeklendirirse hedeflenen şu potansiyele kavuşabilir:
• Endüstriyel üretkenlikte yeni bir dalga
• Dijital hizmet ihracatında artış
• Yapay zeka destekli tarım, sağlık ve lojistik sistemleri
• Veri mühendisliği, bulut güvenliği ve yapay zeka operasyonlarında milyonlarca yeni vasıflı iş
Afrika, başka yerlerde üretilen yapay zekanın pasif bir tüketicisi olmak yerine, bir üretici haline gelerek küresel dijital pazarların gelecek neslini şekillendirebilir.
DİJİTAL EGEMENLİĞİN İNŞASI
Yarışın temel unsurlarından biri egemenliktir. Ülkeler, verileri kendi sınırları içinde depolama, işleme ve yönetme ihtiyacının farkına varıyor. Bu durum, Akıllı Afrika, AU Dijital Stratejisi 2030 ve bölgesel bulut ittifakları gibi Afrika liderliğindeki girişimlerin de desteğiyle, yabancı sunuculu platformlardan bölgesel veri depolamaya geçişi teşvik ediyor. Yatırımcılar için bu durum altyapı, temiz enerji, yarı iletken tasarımı ve dijital kamu malları alanında milyarlarca dolarlık bir fırsat yaratıyor.
ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL ÖNEMLİ
Afrika’nın yapay zeka altyapı yarışı henüz erken aşamalarında, ancak hız kazanıyor. Küresel oyuncular, Afrika hükümetleri ve yerel yenilikçiler dijital büyüme etrafında bir araya gelerek, kıta sessizce güçlü bir yeni teknoloji ekonomisinin temellerini atıyor.
Önümüzdeki on yıl, Afrika’nın küresel bir yapay zeka merkezi olarak ortaya çıkıp çıkmayacağını veya rekabet avantajını dış pazarlara mı devredeceğini belirleyecek.
Şimdilik ivme açıkça görülüyor; Afrika geleceği şekillendiriyor ve bu kez sadece uygulamaları değil, arka planı da inşa ediyor.
Kaynak: Further Africa