Tanzanya’nın Darüsselam ve diğer bazı büyük şehirlerinde, genel seçim sonrası protestolar yeniden başladı. Göstericiler, Cumhurbaşkanı Samia Suluhu Hassan’ın iki en güçlü rakibinin seçimden men edilmesini ve artan hükümet baskısını protesto ediyor. Polis, protestoları dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı ve ateş açtı. Seçim günü başlayan protestolar sırasında kamu binaları ve bazı binalar ateşe verildi. Bunun üzerine, yedi milyondan fazla nüfusu olan Darüsselam’da, gece sokağa çıkma yasağı ilan edildi. İnternet erişimi ise seçim sırasında kesilmişti ve Perşembe günü aralıklı olarak normale dönmeye başladı.
Tanzanyalı insan hakları aktivisti Tito Magoti, Reuters’a yaptığı açıklamada, Çarşamba günü gerçekleşen protestolarda en az beş kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan bir diplomatik kaynak ise Darüsselam’da en az 10 kişinin öldüğüne dair sağlam raporlar aldığını ifade etti. Henüz bu ölümlerle ilgili bağımsız bir doğrulama yapılmadı, hükümet ve polis yetkilileri ise yorum yapmayı reddetti.
SEÇİM SONUÇLARI VE TEPKİLER
Devlet televizyonu Tanzania Broadcasting Corporation, geçici seçim sonuçlarını açıklamaya başladı. Açıklanan verilere göre, Cumhurbaşkanı Hassan, çeşitli bölgelerde yüksek oy oranlarıyla önde görünüyor. Fakat sonuçların açıklanması, protestoların sona ermesine yetmedi.
Protestolar, özellikle Darüsselam’ın üç ayrı mahallesinde yoğunlaştı. Tanıklar, polislerin protestoculara göz yaşartıcı gaz ve silahla müdahale ettiğini söyledi. Kuzeydeki Arusha ve Mwanza şehirlerinde de küçük protestolar düzenlendi ve polis göz yaşartıcı gaz kullandı.
SEYAHAT KISITI VE ULUSLARARASI UYARILAR
İngiltere hükümeti, Darüsselam havaalanına ve buradan yapılacak uluslararası uçuşların iptal edildiğini duyurdu. Ayrıca Darüsselam limanı da 30-31 Ekim tarihlerinde geçici olarak kapatıldı. Arusha’daki ve Kilimanjaro yakınlarındaki havaalanları da kapatılmış durumda. ABD Büyükelçiliği, vatandaşlarını yerinde kalmaları konusunda uyardı ve karayoluyla seyahatin ciddi riskler taşıdığını belirtti. Birçok uluslararası uçuş da iptal edildi.
Tanzanyalı insan hakları aktivisti Tito Magoti, yaşananları:
“Halkımız, siyasi kültürümüzü pasif bir halk olmaktan aktif vatandaş olmaya dönüştürüyor.” sözleriyle yorumladı.
Hükümet sözcüsü Gerson Msigwa, Instagram hesabından yaptığı paylaşımda, kamu görevlilerinin evden çalışmaya devam edeceklerini duyurdu. Ayrıca acil bir gerekçe olmadan sokağa çıkmaması gereken tüm vatandaşların da evden çalışmalarının önerildiği belirtildi.
HÜKÜMET VE MUHALEFET ARASINDAKİ GERGİNLİK
Protestolar, Cumhurbaşkanı Hassan için ciddi bir sınav niteliği taşıyor. 2021’de göreve geldiğinde, selefi John Magufuli döneminde artan baskı ve sansürü hafiflettiği için övgü almıştı. Ancak son yıllarda, insan hakları savunucuları ve muhalefet adayları, hükümet karşıtı eleştirmenlerinin açıklanamayan şekilde alıkonulduğunu iddia ediyor. Hassan, geçen yıl alıkoyma iddialarını araştırmak için bir soruşturma başlattığını açıklamıştı, fakat resmi sonuçlar hâlâ kamuoyuyla paylaşılmadı.
MUHALEFETİN PROTESTO ÇAĞRISI KARŞILIK BULDU
Tanzanya’nın ana muhalefet partisi CHADEMA, seçim sırasında protesto çağrısı yapmıştı. Seçim sadece cumhurbaşkanlığı değil, parlamento üyeleri ve özerk Zanzibar takımadalarının yetkililerini seçmek için de gerçekleştirildi.
Fakat CHADEMA, Nisan ayında davranış kurallarını imzalamayı reddettiği için seçimden men edildi. Partinin lideri Tundu Lissu ise vatana ihanet suçlamasıyla yargılanıyor. Ayrıca muhalefetteki ACT-Wazalendo partisinin adayı da diskalifiye edildi. Bu durum, Cumhurbaşkanı Hassan’a karşı yalnızca küçük partilerin yarışmasına yol açtı.
Seçim sonrası protestoların etkisiyle şehirlerdeki gerilim artarken, gözler hükümetin ve güvenlik güçlerinin izleyeceği politikalara çevrildi. Darüsselam başta olmak üzere ülke genelinde sokaklardaki gerginlik ve güvenlik önlemleri, önümüzdeki günlerde de devam etmesi beklenen tansiyonun bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Ajanslar